استرچ مارک و ترکهای پوستی پس از کاهش وزن؛ علل و پیشگیری

استرچ مارک و ترکهای پوستی پس از کاهش وزن؛ علل و پیشگیری | بازارطب

ترک‌های پوستی یا استرچ مارک‌ها، مانند یک نشانگر قابل مشاهده بوده که اغلب حاکی از کاهش وزن پیشین شما هستند. ترکهای پوستی از عوارض کاهش وزن بیش از حد هستند.

ترکهای پوستی بی ضرر بوده و اغلب کمتر قابل مشاهده هستند. با این حال، برخی از بیماری‌های زمینه‌ای باعث کاهش خاصیت ارتجاعی در بافت پوست و نهایتا منجر به ایجاد ترک‌های پوستی می‌شود. بنابراین، کاهش وزن تنها عامل ایجاد ترکهای پوستی نیست.

ترکهای پوستی اغلب به طور کامل ناپدید نمی شوند و همیشه هم شرایط به گونه ای نیست که بتوان از بروز آنها جلوگیری کرد. اما راه‌هایی وجود دارد که ترک‌های پوستی کمتر دیده شوند. به طور کلی می توان گفت که ترک‌های پوستی نتیجه تغییرات فیزیکی است که در طول زندگی فرد رخ می‌دهد. بنابراین، تقریباً همه افراد حداقل تعداد کمی از این علائم را دارند.

🔆 علائم و ظاهر ترکهای پوستی

ترکهای پوستی، که از نظر پزشکی به آن استریا می گویند، رگه ها یا خطوط باریکی هستند که می توانند روی پوست شما ظاهر شوند. ترکهای پوستی را در نواحی مختلف بدن از جمله بازوها، باسن، ران ها، سینه، شکم، سینه و باسن می توان مشاهده نمود.

استرچ مارک‌ها به صورت نوارهای بی رنگ یا سفید، قرمز، آبی، صورتی باریک یا بنفش ظاهر می شوند. کاهش وزن، افزایش وزن، بارداری، رشد پستان، جهش رشد و رشد عضلانی برخی از علل رایجی هستند که باعث ایجاد ترکهای پوستی می شوند. علاوه بر این، یک مطالعه نشان می دهد که ژنتیک و میزان پروتئین موجود در بدن میزان احتمال بروز ترک های پوستی را تعیین می کنند.

ظاهر ترک‌های پوستی در افراد مختلف متفاوت است. با این حال، معمولاً به دلیل بافتی که دارد در مقابل پوست معمولی شما متمایز است.

به عنوان مثال، علائم کشش می توانند در ابتدا براق، تیره و بلند شوند. سپس، ممکن است به فرورفتگی‌های پوست نقره‌ای نازک‌تر و کم‌رنگ‌تر مانند جای زخم تبدیل شود. علاوه بر این، زنان بیشتر از مردان دچار ترک‌های پوستی می‌شوند، مخصوصاً در سینه‌ها، در حالی که مردان اغلب آن‌ها را در قسمت پایین کمر مشاهده می‌کنند.

⁉ علل ایجاد ترک‌های پوستی

اکثر ترکهای پوستی در اثر کاهش وزن به وجود نمی آیند، بلکه زمانی ایجاد می شوند که برای اولین بار وزن اضافه می‌کنید (وزنتان بالا می رود). با افزایش وزن، پوست دچار کشیدگی و پارگی می شود. در نتیجه کلاژن و بافت های همبند موجود در پوست آسیب می بینند وعلایم ترکهای پوستی ظاهر می شوند. اگرچه پوست انعطاف‌پذیر است، اما اگر در مدت زمان کوتاهی بیش از حد کشیده شود، اغلب پارگی‌های داخلی در پوست رخ می دهد که به‌عنوان ترکهای پوستی شناخته می‌شوند. بنابراین، می توان گفت که علت این امر در وهله اول مربوط به رشد دوران بلوغ، بارداری و افزایش وزن است.

یک مطالعه نشان می‌دهد که ترک‌های پوستی به دلیل تغییرات ساختاری در رشته‌های کلاژن و کاهش فیبرهای الاستین و فیبریلین ایجاد می‌شوند. این عامل منجر به از دست دادن عروق و خاصیت ارتجاعی میشود و پوست را در برابر ترکهای پوستی آسیب پذیرتر می کند.

پوست شما در دوران بارداری مستعد تشکیل ترک‌های پوستی است زیرا هورمون‌ها الیاف پوست شما را نرم و آسیب پذیر می‌کنند، و با رشد کودک، پوست شما در ناحیه شکم کشیده می شود.

علاوه بر این، با افزایش سایز بدن در اثر بارداری، ترکهای پوستی ممکن است روی سینه و ران‌ها نیز مشاهده شوند. اولین علامت استرچ مارک در بارداری وجود اندکی خارش است. علاوه بر این، استفاده از استروئیدها و برخی بیماری‌ها مانند سندرم کوشینگ و سندرم اهلرز-دانلوس باعث ایجاد ترک‌های پوستی می‌شوند.

👁‍🗨 علائم ترک‌های پوستی بعد از کاهش وزن

علائم ترکهای پوستی ناشی از کاهش وزن معمولاً در ناحیه ای ظاهر می شوند که چربی از دست داده اید. برای مثال، ران‌ها، بازوها، شانه‌ها و باسن، از‌ نواحی متداول تشکیل ترکهای پوستی ناشی از کاهش وزن هستند.

به طور دقیق‌تر می توان گفت که پوست اضافی باقی مانده پس از کاهش وزن سریع، اغلب علت اصلی بروز ترک های پوستی است. با این حال، هنگام افزایش وزن نیز پوست شما کشیده می شود، اما ترکهای پوستی معمولاً در این مرحله قابل مشاهده نیستند. اغلب می توان گفت که تنها پس از کاهش وزن این ترک‌ها مشاهده و نمایان می شوند.

زنان باردار دستخوش تغییرات چشمگیری در بدن می شوند تا در مدت کوتاهی به وزن قبل از بارداری خود بازگردند. متأسفانه، پوست شل باقی مانده در اثر کاهش وزن، اغلب پس از نوسانات شدید وزن باقی می ماند. در نتیجه، خطر ایجاد اسکار یا ترک های پوستی اجتناب ناپذیر را افزایش می دهد. در حالی که 90 درصد از زنان پس از کاهش وزن پس از بارداری دچار ترک‌های پوستی می‌شوند، به نظر می‌رسد که 10 درصد باقی‌مانده نیز به دلیل عوامل ارثی و زمینه ژنتیکی از ابتلا به چنین عارضه رایجی قصر در می‌روند.

❌ چگونه از ایجاد ترک‌های پوستی ناشی از کاهش وزن جلوگیری کنیم؟

با وجود این که هیچ راه حل اساسی برای جلوگیری از تشکیل ترکهای پوستی وجود ندارد، برخی از اقدامات مراقبتی برای کاهش ظاهر ترک‌های پوستی – در صورت تشکیل – وجود دارد.

به عنوان مثال، متخصصان پوست و زیبایی می گویند که کاهش وزن آهسته‌ می تواند شانس شما را برای تشکیل ترکهای پوستی کاهش دهد. میزان وزنی که در یک هفته از دست می دهید نیز تعیین کننده  میزان بروز استرچ مارک‌هاست.

سعی کنید فقط حدود یک درصد از وزن بدن خود را در طول یک هفته کم کنید. کاهش وزن بیش از این حد ممکن است شما را در معرض خطر تشکیل ترک‌های پوستی قرار دهد. این امر به شما کمک می کند تا حجم عضلات خود را در طول مدت زمان کاهش وزن حفظ کنید و احتمال ایجاد ترک‌های پوستی را کاهش دهید. از همه مهمتر، پوست خود را هیدراته نگه دارید تا از این طریق، خاصیت ارتجاعی  و امکان انقباض مجدد را به آن بدهید.

🚩 سایر روش‌هایی که امکان تشکیل ترک‌های پوستی را کاهش می‌دهند!

هیدراته بمانید!

برخلاف پوست خشک که خطر ابتلا به ترک‌های پوستی را افزایش می‌دهد، پوست مرطوب کمتر دچار ترکهای پوستی می شود. نوشیدن آب کافی می تواند به حفظ طراوت و رطوبت پوست در طول روز کمک کند. سعی کنید مصرف نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه را محدود کنید، زیرا ممکن است احتمال ایجاد ترکهای پوستی را در شما افزایش دهند.

یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی داشته باشید!

رعایت یک رژیم غذایی متعادل که شامل انواع ویتامین ها، مواد مغذی و مواد معدنی است، یکی از بهترین کارهایی است که می توانید برای سلامت پوست و سلامتی بدن خود انجام دهید. بنابراین، مطمئن شوید که رژیم غذایی شما حاوی ترکیبات غنی از روی، ویتامین C، پروتئین، ویتامین D و ویتامین E باشد، زیرا این مواد می توانند سلامت پوست و تولید کلاژن در بدن را افزایش دهند.

ویتامین D کافی دریافت کنید!

تحقیقات نشان می دهد که سطوح پایین ویتامین D سرمی، منجر به بروز بیشر ترکهای پوستی می شود. کمبود ویتامین D منجر به افزایش گیرنده های استروژن نیز خواهد شد.

این مسئول بروز بیشتر علائم کشش در بین زنان با سطوح پایین ویتامین D است. بنابراین، دریافت ویتامین D توصیه شده به کاهش شانس ایجاد ترک کمک می کند.

می توانید مواد غذایی غنی از ویتامین D مانند قارچ، پنیر، تخم مرغ، ماهی، محصولات سویا و بروکلی بخورید. علاوه بر این، نور خورشید نیز یک منبع طبیعی برای دریافت ویتامین D مورد نیاز بدن است.

حفظ وزن سالم

حفظ وزن سالم یکی از بهترین راه های واقع بینانه برای جلوگیری از تشکیل ترک های پوستی است. هنگامی که پوست شما بیش از حد کشیده می شود یا مجبور به افزایش سایز بیش از حد می شود، کلاژن سازی مختل گشته و در نتیجه ترک پوستی ایجاد می شود. بنابراین، حفظ وزن ثابت و مناسب از طریق تغذیه و تمرین بدنی، بهترین گزینه برای جلوگیری از تشکیل ترک‌های پوستی است.

💥 روش‌های درمان‌ ترک‌های پوستی

اگر با وجود رعایت اقدامات پیشگیرانه یا مواردی که سبب کاهش ظاهر ترکهای پوستی می شوند، همچنان دچار مشکل هستید، بهتر است با متخصص پوست خود ویزیت داشته تا گزینه های درمانی مرتبط با شرایط شما را در میان بگذارند.

پزشک شما می تواند بهترین و شخصی ترین گزینه های درمانی را تجویز کند که با شرایط شما تناسب دارد. با این حال، برخی از روش‌های درمانی می توانند عوارض جانبی نامطلوب، به خصوص در دوران بارداری، ایجاد کنند. بنابراین، ارزیابی مزایا و معایب هر دارویی که انتخاب می کنید بسیار مهم است.

در ادامه، به بررسی روش‌های رایج برای درمان ترک های پوستی پرداخته‌ایم.

درمان های موضعی

یک مطالعه نشان می دهد که کرم ترتینوئین 0.1٪ یک عامل درمانی موضعی موثر برای بهبود ظاهر بالینی ترک های پوستی است. ترتینوئین یک داروی رتینوئیدی است که گردش خون سلولی و تولید کلاژن را افزایش می دهد. این دارو، حداکثر تاثیر خود را در مراحل اولیه تشکیل ترکهای پوستی نشان می دهد. اما توجه داشته باشید که هیچ درمان موضعی نمی تواند ترکهای پوستی را به طور کامل از بین ببرد. اگرچه ممکن است به کاهش تظاهرات آنها کمک کند. علاوه بر این، ترتینوئین یا رتینوئیک اسید می تواند عوارض جانبی مانند لایه برداری، قرمزی، تغییر رنگ و حساسیت به نور خورشید را ایجاد کند. بنابراین مطمئن شوید که استفاده از ترتینوئین را با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تایید کنید.

سایر روش های درمانی رایج عبارتند از روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن زیستی و کره کاکائو که پوست شما را مرطوب می کند و علائم کشش ناشی از خشکی را کاهش می دهد. اما اطلاعات کمی وجود دارد که نشان دهنده اثربخشی این کاربردهای موضعی باشد. بنابراین در حالی که این یک شرط مطمئن نیست، در عمل هیچ آسیبی وجود ندارد.

علاوه بر ترتینوئین، اسید هیالورونیک یکی دیگر از درمان های موضعی موثر برای ترک های پوستی است زیرا باعث افزایش تولید کلاژن می شود. سایر عوامل موضعی مورد استفاده عبارتند از: تروفولاستین، سیلیکون، اسید گلیکولیک، اسید تری کلرواستیک، اسید اسکوربیک و پیرفنیدون.

تکنولوژی جدیدی که اکنون بیشتر برای درمان اسکار و استرچ مارک های استفاده میشود، ژل سیلیکونی، ورق سیلیکونی و پماد سیلیکونی اسکار استاتیک است.

لیزر درمانی و سایر روش‌های مربوطه

لیزر درمانی یکی دیگر از روش های درمانی استاندارد برای کاهش ظاهر ترک های پوستی است. با این حال، زمانی که در مرحله اولیه تشکیل ترکهای پوستی از لیزردرمانی استفاده شود، یعنی زمانی که ترک‌ها هنوز خام و قرمز هستند، بهترین کارایی را خواهد داشت. لیزر درمانی عروق را هدف قرار داده، قرمزی را کاهش می دهد و از پیشرفت ترکهای پوستی جلوگیری می کند.

لیزرهای فرکشنال، نور پالسی شدید و لیزر اگزایمر جزو قدیمی‌ترین لیزرها برای درمان و کاهش ترکهای پوستی هستند. هدف اصلی لیزر درمانی، تقویت کلاژن سازی است

یک روش درمانی دیگر برای کاهش ظاهر ترکهای پوستی، جراحی پلاستیک مانند ابدومینوپلاستی است. از بین بردن پوست اضافی پس از کاهش وزن، میزان نمایان بودن ترکهای پوستی روی بدن شما را کاهش می دهد. با این حال، این روش ها با خطراتی همراه بوده و بسیار تهاجمی هستند.

میکرونیدلینگ تراپی

میکرونیدلینگ نیز یک روش کمتر تهاجمی است که با افزایش سنتز کلاژن و الاستین پوست، به ترمیم ترکهای پوستی و تحریک بدن در کاهش ظاهر آنها می‌پردازد. در نتیجه، می توان گفت که این روش درمانی سبب بروز بهبودی‌هایی در ظاهر و بافت ترکهای پوستی خواهد شد. برای حصول نتایج طولانی مدت، ممکن است حدودا به سه جلسه درمان میکرونیدلینگ در فواصل چهار هفته ای نیاز داشته باشید.

✅ نکاتی برای کمتر دیده شدن ترک‌های پوستی

اگر دچار ترکهای پوستی شده‌اید، بدانید که تنها نیستید؛ چرا که وجود ترکهای پوستی برای افراد در هر سنی شایع است. اگر ترک‌های پوستی برای شما تبدیل به یک دغدغه زیبایی شده‌اند، راهکارهایی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آنها، ترکهای پوستی را کاور کرده و یا ظاهر آنها را کاهش دهید.

استفاده از لوسیون یا کرم‌های برنزه کننده‌

برنزه کردن بدون نیاز به آفتاب، مانند استفاده از مواد برنزه کننده و روشهایی از این دست، می تواند شما را قادر سازد تا رنگ ترک های پوستی خود را محو نموده و آنها را تا حد زیادی به رنگ پوست بدن خود درآورید. با این حال، برنزه کردن مداوم را هرگز توصیه نمی کنیم؛ زیرا می تواند بر سلامت پوست شما تأثیر منفی بگذارد.

پوشاندن با مواد آرایشی

اگر لازم است ترک‌های پوستی خود را برای مدت کوتاهی بپوشانید، استفاده از کرم پودر متناسب با رنگ پوست بدنتان می‌تواند به کاور کردن ترک‌های پوستی شما کمک کند.

استفاده از کرم یا پماد موضعی

انواع مختلفی از کرم یا پمادهای موضعی وجود دارد که به کاهش ظاهر ترک‌های پوستی کمک می‌کنند. حتما تحقیق کنید و ببینید کدام محصول برای نوع پوست شما مناسب‌تر است.

پوشیدن لباس‌های بسته‌تر

پوشیدن لباس‌های آستین بلند یا شلوارهای بلند می‌تواند قسمت‌هایی از بدنتان که دارای ترک پوستی است را پنهان کند. با این حال، ترکهای پوستی چیزی نیستند که اعتماد به نفس و نحوه انتخاب لباس‌هایتان را تحت تاثیر قراردهند. هر چیزی که با آن راحت‌تر هستید را بپوشید.

سخن آخر

ترک‌های پوستی معمولا یک دغدغه زیبایی برای افراد هستند، زیرا محوشدن آن‌ها به طور کامل، امری غیرممکن است. این ترک‌ها به دلیل افزایش سریع وزن بدن، بارداری، جهش رشد و برخی شرایط سلامتی و بیماری‌ها ایجاد می شوند.

علاوه بر این، ترکهای پوستی ناشی از کاهش وزن نیز ممکن است باعث شود شما احساس خودآگاهی یا شرم داشته باشید. با این حال، درمان هایی برای بهبود ظاهر ترکهای پوستی، از طریق سفت کردن یا حجم دهی به پوست نیز در دسترس هستند.

به عنوان مثال، می توانید از لوسیون بدن برنزه کننده یا رنگی استفاده کنید تا علائم کشش کمتر به چشم بیایند. همچنین می توانید از کرم های موضعی با ترکیبات تسکین دهنده و مرطوب کننده استفاده کنید که به لایه برداری فیزیکی یا شیمیایی پوست کمک می کند. اگر این گزینه ها برای شما کارساز نبود، با متخصص پوست خود صحبت کنید تا گزینه های تهاجمی تر را با شما در میان بگذارند. اگرچه این موضوع نسبتاً نادر است، اما در برخی موارد ممکن است وجود ترکهای پوستی نشان دهنده بیماری های زمینه ای جدی تری مانند سندرم کوشینگ یا سندرم اهلرز دانلوس باشد. بنابراین، اگر دچار ترکهای پوستی شده‌‌اید، اما وزن شما افزایش یا کاهش نداشته است، لازم است حتما با پزشک خود صحبت نمایید.

پرسش‌های متداول