درمان زخم های سطحی
زخم سطحی
درمان زخم سطحی در اکثر مواقع در منزل و با تجهیزاتی همچون پانسمان و اصول کمک های اولیه امکان پذیر است.
زخم سطحی معمولا خونریزی اندکی دارد. اگرچه زخم سطحی ممکن است وسیع بوده یا در محل حساسی ایجاد شده باشد.
کمک های اولیه درمان زخم سطحی
کمک‌های اولیه به معنای کاربرد درست و ماهرانه اصول درمانی هنگام بروز حادثه و با استفاده از وسایل موجود جهت پیشگیری از ضایعات احتمالی قبل از رسیدن پزشک یا انتقال وی به بیمارستان است.
اولین اقدامات پس از زخم کودکان
کودکی که پوستش زخمی شده احتمالا در حالی که ترسیده و درد دارد به شما مراجعه می‌کند.
پس موقعیت را با آرامش و به سرعت از نظر میزان خطر ارزیابی کنید.
او را دلداری داده و از او حمایت کنید تا آرام شود.
اگر مهربانانه، آرام و مطمئن با او صحبت کنید به شما اعتماد کرده و کمتر می‌ترسد.
به منشاء زخم توجه کنید.
زخم‌های ناشی از سوزن یا دیگر برش های عمقی، گزیدگی حیوانات و در کل زخم‌های کثیف کودک را در گروه پرخطر برای ابتلا به عفونت قرار می‌دهند.
ابتدا زخم را با آب تمیز بشویید.
سپس زخم و اطراف آن را با مایع مخصوص شستشوی زخم به دقت تمیز کنید.
اگر از بتادین استفاده می‌کنید از نفوذ آن داخل زخم باز جلوگیری کنید. زیرا به دلیل داشتن بتادین حاوی ید بوده و ممکن است باعث حساسیت در کودک شود.
انواع زخم‌ها
- زخم‌های باز
- زخم‌های بسته
انواع زخم باز
زخم‌های باز هم به دسته تقسیم می شوند:
بریدگی
لبه های زخم معمولا صاف و منظم بوده و اغلب در اثر تماس پوست با جسم تیز , مانند شیشه, تیغ و غیره ایجاد می‌شود. شدت خونریزی این زخم به عمق بریدگی, محل و اندازه زخم بستگی دارد.
خراشیدگی
این نوع زخم‌ها در اثر ساییده شدن یا سر خوردن روی سطوح زبر ایجاد می‌شوند و معمولا لایه سطحی پوست خراشیده می‌شوند و اغلب این زخم ها دردناک هستند زیرا بیشتر اعصاب این لایه آسیب می‌بینند . معمولا رنگ زخم روشن و با لکه‌های کوچک خون همراه و نسبت به زخم‌های دیگرخفیف‌تر و سطحی‌تر هستندکه ممکن است به ذرات خاک نیز آلوده شده باشند و به سادگی عفونت کنند.
درمان بریدگی
- بهترین اقدام اولیه کنترل خونریزی به وسیله فشار مستقیم است.
معمولا در بریدگی های کوچک خونریزی با فشار دادن ظرف ۵ دقیقه بند می‌آید.
اما اگر خونریزی زیاد بود چند پد گاز استریل روی آن بگذارید و فشار دهید.
باید بالا و پایین و روی زخم را باندپیچی کنید.
حتی اگر حس کردید خون بند آمده بانداژ را تا رسیدن به یک مرکز درمانی برندارید. - حتما بعد از پانسمان و کنترل خونریزی در پایین محل بریدگی نبض را بررسی کنید.
- لبه‌های زخم را به هم نزدیک کرده و عضو را بی‌حرکت، بالاتر از سطح قلب قرار دهید تا درد و خونریزی آن کم شود.
- اگر جسم خارجی در زخم باقی مانده آن را خارج نکنید.
زیرا خونریزی شدت پیدا می‌کند.
زخم را ضدعفونی و پانسمان کرده و مصدوم را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی برسانید.
درمان خراشیدگی
اگر در خراشیدگی خاک و ذرات آلوده به طور سطحی در پوست فرورفته، آن را به آرامی با آب و صابون بشویید.
زخم را با محلول مخصوص ضدعفونی و پانسمان کنید.
زخم بسته
زخم‌های بسته به زخم‌هایی گفته می‌شوند که در اثر برخورد جسمی غیر نوک‌تیز به بدن ایجاد می‌شوند. در این نوع زخم پوست پاره نمی‌شود و هیچ گونه خونریزی خارجی مشاهده نمی‌شود. مثلا اگر کودکان هنگام دویدن به میز بخورند یا با دیوار برخورد کنند دچار زخم‌های بسته شده‌اند.
انواع زخم بسته
زخم‌های بسته نیز به ۲ دسته تقسیم می شوند:
کوفتگی
معمولا به صورت تورم موضعی و تغییر رنگ آبی یا سیاه پوست مشخص می‌شوند.
له‌شدگی
به صورت تشکیل لخته خون زیر پوست همراه با درد، تورم و آسیب های بافتی زیر پوست خود را نشان می دهد.
معمولا در اثر ضربه شدید به اندام یا افتادن جسم بسیار سنگین روی اعضای بدن ایجاد می شود.
درمان کوفتگی
در کوفتگی‌های شدید و کبودی در همان ساعات اول با استفاده از کمپرس سرد، درد و تورم را کاهش دهید که این کار معمولا خیلی خوب جواب می‌دهند.
اگر ۲۴ ساعت از ضربه گذشته بهتر است از کمپرس گرم استفاده کنید.
هرگاه با تورم و کوفتگی قابل توجهی برخورد کردید امکان وجود شکستگی همراه آن را در نظر داشته باشید معمولا با لمس کردن و وارد آوردن فشار خیلی ملایم به عضو آسیب دیده می‌توان احتمال شکستگی را بررسی کرد .
حتی اگر مشکوک به شکستگی هستید به هیچ عنوان عضو را حرکت ندهید.
هرچه سریع تر مصدوم را به نزدیک ترین درمانگاه یا بیمارستان برسانید.
درمان لهیدگی | درمان له شدگی
اگر در اثر افتادن یک جسم سنگین روی عضوی از بدن له شدگی ایجاد شود باید مراقب ۲ مورد باشید:
- بروز شوک در کودک که این شوک در اثر حمله ور شدن مایعات میان بافتی به بافت آسیب دیده ایجاد می‌شود.
- بروز نشانگان له شدگی که عارضه‌ای جدی و حتی کشنده است. در اثر تولید مواد سمی در بافت عضلانی آسیب‌دیده ایجاد شده و باعث نارسایی کلیه خواهد شد.
ضد عفونی کردن زخم با عسل
– استفاده از عسل در پانسمان عسل باعث از بین بردن بوی بد زخم می‌شود.
برخلاف تصور هنگام تعویض پانسمان به زخم نمی‌چسبد و درد کمتری ایجاد می‌کند. پانسمان عسل از زخم محافظت نموده و باعث بند آمدن سریع خونریزی می‌شود.
- بر اساس تحقیقات متعدد عسل خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ دارد.
- برای درمان زخم‌های پوستی، سوختگی و… می‌تواند مفید باشد.
- عسل از خشک شدن زخم جلوگیری کرده و محیط مرطوب عاری از میکروب برای ترمیم بدون عارضه زخم فراهم می کند.
- خاصیت آنتی باکتریال عسل به علت داشتن هیدروژن پراکسید است.
- عسل باعث تمیز کردن زخم از میکروب‌ها و از بین بردن سریع باکتری‌ها می‌شود.
- عسل از تولید آمونیاک در زخم جلوگیری می‌کند.
- عسل از شکل‌گیری اسکار، لک و بافت اضافی در موضع زخم پیشگیری می‌کند.
منبع: هفته نامه سلامت