علائم سوزش سر دل (سوزش قلب)
علائم سوزش سر دل (سوزش قلب) | بازارطب
گاهی اوقات، علت سوزش سر دل رفلاکس اسید معده است. ولی اگر تا به حال به آن مبتلاء نشده باشید، شاید چیزی از علائم آن ندانید. سوزش‌های مکرر سر دل، شایع‌ترین علامت بیماری رفلاکس گاستروازوفاژیال (GERD) یا رفلاکس اسید است. سوزش سر دل یا GERD هنگام شب ممکن است به اسوفاگوس (مری) آسیب بزند و برای تنفس بیمار مشکلاتی را به‌وجود بیاورد. همچنین ممکن است لازم باشد در صورت بروز هرگونه علائم غیرعادی یا شدیدی در قفسه‌ی سینه که بیشتر نشان‌دهنده‌ی سکته‌ی قلبی است از پزشک کمک بگیرید.
علائم شایع
ممکن است موارد مختلفی باعث بروز سوزش سر دل شود، ولی اکثر افراد دارای این علائم هستند:
- احساس سوزش در قفسه‌ی سینه: این احساس سوزش معمولاً از پشت استخوان جناغ سینه (استرنوم) شروع می‌شود و ممکن است تا گلو کشیده شود. این درد معمولاً مدت کوتاهی پس از غذا خوردن شروع می‌شود و ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
- احساس سوزش در گلو: سوزش گلو دلایل مختلفی دارد؛ مانند گلودرد یا التهاب آدنوئید. یکی از دلایل شایع این احساس سوزش، بیماری رفلاکس گاستروازوفاژیال (GERD) است. این احساس معمولاً در ناحیه‌ی گردن یا قسمت‌های پایین‌تر بروز پیدا می‌کند.ممکن است هنگام بلعیدن غذا احساس درد بیشتر شود. احساس سوزش ممکن است ناشی از رفلاکس محتویات معده به گلو باشد.
- مزه‌ی ترشی یا تلخی در دهان: این مزه به دلیل رفلاکس محتویات معده به مری ایجاد می‌شود و ممکن است تا پشت گلو برسد. زمانی که محتویات معده به پشت گلو برسند، فرد مزه‌ی بدی را در گلویش احساس می‌کند.
- دشواری در بلع: اختلال در بلعیدن غذا (دیسفاژی) زمانی اتفاق می‌افتد که غذا به شکل نرمال از طریق مری از دهان به معده نرسد. ممکن است فرد علاوه بر احساس فشار در قفسه‌ی سینه، احساس کند غذا به گلویش چسبیده، و یا پس از خوردن غذا احساس خفگی یا سوزش داشته باشد. دشواری در بلع ممکن است نشانه‌ی عارضه‌های مختلفی باشد؛ مثلاً ازوفاژیت و سرطان مری. بنابراین لازم است همیشه توسط پزشک بررسی شود.
- سرفه‌ی مزمن: سرفه ممکن است به دلیل رفلاکس اسید معده به مری باشد.
- خس‌خس سینه و علائم دیگر مشابه به آسم: بیماری GERD ممکن است با رفلاکس اسید معده به مری و دمیده شدن در مجرای تنفسی و ریه‌ها یاعث آسم شود و نفس کشیدن را برای بیمار دشوار کند. در نتیجه بیمار دچار خس‌خس سینه و سرفه می‌شود.
سوزش سر دل و سکته‌ی قلبی
اگر در قفسه‌ی سینه علائم شدید یا غیرعادی دارید، لازم است احتمال سکته‌ی قلبی را در نظر گرفته و با پزشک مشورت کنید.
علائم سکته‌ی قلبی شامل درد در قفسه‌ی سینه، احساس فشار در قفسه‌ی سینه، عرق سرد، احساس خستگی، حالت تهوع، سرگیجه یا غش کردن است. تصور نکنید این علائم ناشی از سوزش سر دل است. فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
عوارض
سوزش سر دل، عارضه‌ای شایع است که ممکن است برای فرد عوارض خطرناکی داشته باشد. همچنین ممکن است بعضی عارضه‌ها مانند آسم را تشدید کند.
سوزش سر دل هنگام شب
سوزش سر دل هنگام شب ممکن است بر خواب شما تأثیر بگذارد و در نتیجه سلامت و کیفیت زندگی شما را تهدید کند.
مسئله‌ی مهم‌تر این است که رفلاکس اسید در شب آسیب بیشتری به مری می‌زند. همچنین، احتمال جراحات مری و بیماری‌های تنفسی بیشتر خواهد بود.
این موارد ممکن است باعث شوند سوزش سر دل هنگام شب بیشتر به بدن آسیب بزند:
- خوابیدن به‌صورت طاق‌باز: بر پشت خوابیدن باعث می‌شود اسید معده راحت‌تر به مری جریان پیدا کند و نسبت به فردی که در حالت ایستاده است، برای مدت زمان طولانی‌تری در آن‌جا بماند. به همین دلیل است که در صورت ابتلاء به GERD هنگام شب، باید سر و شانه‌های خود را ٦ تا ٨ اینچ بالاتر بیاورید.
- هر بار که هنگام خواب دچار رفلاکس اسید می‌شوید، نوشیدن و خوردن غذا برایتان دشوار می‌شود. هنگام خواب، وقتی اسید معده در اسوفاگوس یا گلو باشد، همیشه متوجه آن نمی‌شوید و در نتیجه ممکن است اقدامات لازم را انجام ندهید.
- احتمال خفگی ناشی از محتویات رفلاکس معده افزایش پیدا می‌کند. اگر اسید در گلو یا دهان باشد، فرد مبتلاء به GERD ممکن است آن را به داخل ریه‌هایش فرو ببرد و احساس خفگی کند. این اسید باعث آسیب‌دیدگی ریه‌ها می‌شود؛ درست مانند آسیب‌دیدگی ناشی از رفلاکس به مری.
آسم
اگر به آسم مبتلاء هستید، ممکن است GERD باعث آسیب‌دیدگی ریه شود. حدوداً ٨٠% افراد مبتلاء به آسم به بیماری رفلاکس گاستروازوفاژیال (GERD) مبتلاء هستند. این عدد در میان افراد دیگر، ٢٠% است. ارتباط این دو دقیقاً مشخص نیست ولی داروهای آسم ممکن است باعث تشدید رفلاکس اسید شوند. زمانی که به هر دو عارضه مبتلاء باشید، ممکن است به داروها واکنش مثبتی نشان ندهید. بااین‌حال، کنترل GERD می‌تواند باعث بهبود علائم آسم شود.
سوزش سر دل با آسیب زدن به دیواره‌ی مجرای تنفسی باعث تشدید آسم شده و در نتیجه با تحریک رفلکس‌های عصبی، منجر به سرفه یا تنگی نفس می‌شود.
عارضه‌های تنفسی
سوزش سر دل علاوه بر تأثیراتی که بر افراد مبتلاء به آسم دارد، ممکن است باعث گرفتگی صدا، لارنژیت، سرفه‌ی خشک، احساس گرفتگی سینه و خس‌خس سینه شود. همچنین ممکن است فرد در معرض التهاب ریه قرار بگیرد.
آسیب به مری
اگر سوزش سر دل برای زمانی طولانی و به‌طور مکرر اتفاق بیفتد، ممکن است به مری آسیب بزند. التهاب (ازوفاژیت) ممکن است مزمن باشد و باعث تنگی اسوفاگوس (تنگی مری) یا تغییرات پیش‌سرطانی شود. به دلیل تغییر در نوع دیواره‌های سلولی مری، مری بارت بروز پیدا می‌کند و ممکن است منجر به سرطان مری شود.
ریسک ابتلاء به سرطان مری در افرادی که بیشتر دچار سوزش سر دل می‌شوند، هشت برابر بیشتر است و اگر این عارضه برای مدتی طولانی ادامه پیدا کند، ریسک ابتلاء چهل برابر بیشتر خواهد شد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
هر علامت جدیدی که بیشتر از دو بار در هفته اتفاق بیفتد و با داروهای آنتی‌اسید بدون نسخه رفع نشود، به بررسی پزشک نیاز دارد. اگر به سوزش سر دل مزمن مبتلاء شده‌اید، هیچ‌وقت برای مراجعه به پزشک دیر نیست.
در این شرایط، به پزشک مراجعه کنید:
- اگر سوزش سر دل بیشتر از دو بار در هفته اتفاق می‌افتد.
- علائم با داروهای بدون نسخه رفع نمی‌شوند.
- دچار دشواری در بلع هستید.
- دچار حالت تهوع یا استفراغ می‌شوید
- اگر به‌خاطر اشتها نداشتن یا دشواری در خوردن غذا، دچار کاهش وزن شده‌اید.
پزشک وضعیت گوارش و سلامت قلب شما را بررسی می‌کند. لازم است در صورت بروز علائم استفراغ بلافاصله به پزشک مراجعه کنید؛ خصوصاً اگر حجم استفراغ زیاد باشد، در استفراغ خون دیده می‌شود، رنگ آن سبز یا زرد بوده و یا حاوی لکه‌های تیره‌رنگی است (استفراغ دانه‌های قهوه). مشکل در تنفس پس از استفراغ نیز نشانه‌ی این است که باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سؤالات متداول
علائم و نشانه‌های سوزش سر دل چیست؟
سوزش سر دل خودش یک علامت است که در آن فرد در قسمت سینه پشت استرنوم (جناغ سینه) احساس سوزش دارد. علائم آن ممکن است خفیف یا شدید باشند و پس از چند دقیقه یا چند ساعت از بین بروند. نشانه‌های دیگر شامل:
درد سینه هنگام خم شدن یا دراز کشیدن
احساس سوزش در گلو
سرفه‌ی مزمن
مزه‌ی ترشی یا تلخی در دهان
دشواری در بلع
چه مواردی باعث بروز علائم سوزش سر دل می‌شود؟
بیماری رفلاکس گاستروازوفاژیال (GERD) یکی از شایع‌ترین دلایل بروز سوزش سر دل است و حدود ١۵ تا ٢٠% از افراد به آن مبتلاء هستند. دلایل دیگر شامل فتق هیاتال، گاستریت مزمن، سندرم روده تحریک‌پذیر، اختلالات حرکتی مری، سنگ کیسه صفرا، زخم گوارشی، عفونت هیلوباکتر پیلوری، آتراسکلروز سرخرگ کرونری و سرطان مری است.
آیا ممکن است رفلاکس اسید بدون احساس سوزش سر دل باشد؟
بله. به این عارضه، لارنژیت رفلاکس (LPR) گفته می‌شود؛ زیرا بیشتر بر لارنکس (حنجره) و فارنکس (گلو) تأثیر می‌گذارد. تشخیص عارضه‌ی LPR که به آن رفلاکس اسید خاموش نیز گفته می‌شود سخت است؛ زیرا ممکن است باعث سرفه، مشکلات تنفسی، گلودرد و ترشحات پشت حلق شود ولی احساس سوزش در سینه وجود نداشته باشد.
بعضی از عوارض رفلاکس اسید شامل چه مواردی است؟
رفلاکس اسید مزمن که درمان نشده باشد ممکن است روی مری و مجاری تنفسی تأثیر بگذارد. این عوارض شامل:
آسم که در دوران بزرگسالی شروع می‌شود
تنگی مری
خونریزی و زخم مری
التهاب ریه (ناشی از رفلاکس اسید در ریه‌ها)
مری بارت (تغییرات پیش‌سرطانی در اسوفاگوس)
ریسک ابتلاء به سرطان ناشی از سوزش سر دل چقدر است؟
رفلاکس اسید که شدید باشد و درمان نشده باشد، به مرور زمان ریسک سرطان مری، حنجره و گلو را افزایش می‌دهد. ولی هنوز مشخص نیست که رفلاکس خودش عامل خطرسازی به حساب می‌آید و یا این‌که به موارد خطرساز دیگر (مثل سیگار کشیدن) کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند که رفلاکس مزمن ریسک ابتلا به سرطان مری را بعد از ١٠ تا ١۵ سال، تا ٣٠٠% و بعد از ٢٠ سال تا ۵٠٠% افزایش می‌دهد.
آیا سوزش شدید سر دل شبیه سکته‌ی قلبی است؟
قطعاً. سوزش شدید سر دل و سکته‌ی قلبی بسیار به هم شباهت دارند، زیرا در هر دو عارضه درد در قفسه‌ی سینه شروع شده و تا گردن، فک، کمر و شانه ادامه پیدا می‌کند. این علائم با حالت تهوع و تنگی نفس همراه هستند. بااین‌حال، علائم سوزش سر دل با بادگلو (آروغ زدن) از بین می‌روند. بااین‌حال، لازم است این مسئله فوراً مورد بررسی قرار بگیرد.