عفونت دیابتی چیست؟

افراد دیابتی به دلیل کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن، بیشتر در معرض عفونت و پیشرفت آن هستند. علاوه بر این دیابت با برخی از بیماری ها مانند نفروپاتی و کاهش گردش خون در ارتباط تنگاتنگ بوده و فرد را در مقابل عفونت دیابتی آسیب پذیر می سازند.

عفونت های رایج در دیابت

انواع رایج عفونت دیابتی عبارتند از:

عفونت زخم پای دیابتی
عفونت قارچی
عفونت مجرای ادراری
عفونت زخم جراحی
عفونت تناسلی
عفونت پوستی
عفونت کلیه
عفونت لثه و دندان

به علاوه، احتمال تکثیر سلول های انواع خاصی از مخمر در غشا مخاطی افراد دیابتی بالا است. در افراد سالم گلبول های سفید سیستم ایمنی به مبارزه با این مخمر ها می پردازند. اما در صورت ضعف سلول های مبارز، مخمر ها تکثیر شده و عفونت تولید می کنند.

بیماری های مرتبط با عفونت دیابتی

نوروپاتی دیابتی

نوروپاتی دیابتی به معنای آسیب به اعصاب محیطی بدن است. عارضه نوروپاتی کاهش توان حسی فرد خصوصا در پا می باشد. کاهش نیروی حسی به معنای این است که فرد متوجه زخم و آسیب های کوچک در پا نشده و این زخم به سرعت عفونی می شود. برخی از انواع نوروپاتی منجر به خشکی و ترک های پوستی شده و با اختلال در سد دفاعی پوست، محلی برای ورود ارگانیسم های بیماری زا به داخل بدن ایجاد می کنند.

کاهش گردش خون

معمولا در افراد دیابتی گردش خون خصوصا در نواحی انتهایی بدن کاهش می یابد. به این ترتیب مواد مغذی و اجزای سیستم ایمنی لازم جهت ترمیم و مبارزه با میکروب ها به خوبی به این مناطق از بدن انتقال نمی یابند.

خطرات عفونت دیابتی

افراد دیابتی بیش از افراد سالم در معرض عوارض پس از عفونت قرار دارند، زیرا سیستم ایمنی ضعیفی دارند. تحقیقات نشان داده است که حتی میزان کمی افزایش در قند خون می تواند سیستم مقابله با عفونت را کند نماید. عفونت در افراد دیابتی بستری عامل مرگ و میر بیشتر آنها نسبت به افراد سالم نیست، اما باید مدت طولانی تری در بیمارستان بستری و تحت نظر باشند. وجود عفونت در بدن به طور طبیعی باعث کم خوابی، بی اشتهایی، کمتر نوشیدن آب و مایعات می شود که همه این ها به نوبه خود منجر به سختی کنترل دیابت می شوند.

افزایش قند خون در اثر عفونت

ارتباط قند خون و عفونت دو جانبه است. به این معنی که نه تنها بالا بودن سطح قند خون موجب سرکوب سیستم ایمنی و افزایش ریسک عفونت می شود، بلکه ایجاد عفونت در بدن نیز قند خون را افزایش می دهد. وقتی بدن دچار عفونت می شود، سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت سیگنال هایی را به سایر قسمت ها مخابره کرده و نهایتا عملکرد بسیاری از سیستم ها مانند غدد در بدن تغییر می کند. افزایش برخی هورمون ها برای مبارزه با التهاب و استری عفونت، بر آزاد شدن قند در خون نیز تاثیر می گذارد.

کتواسیدوز دیابتی

کتواسیدوز دیابتی به افزایش سطح اجسام کتونی در خون گفته می شود. مشخصه این عارضه وجود کتون در ادرار است. در صورت شدت یافتن کتو اسیدوز منجر به مسمومیت خونی می شود. افراد دیابتی در صورت ابتلا به عفونت شدید در هر قسمت از بدن، باید سطح کتون را نیز کنترل نمایند.

عفونت مجرای ادراری در افراد دیابتی

رعایت بهداشت ادراری خصوصا در زنان تاثیر شایانی در کاهش احتمال عفونت مجاری ادراری دارد. با رعایت نکات زیر می توان از عفونت ادراری با منشأ باکتریایی یا قارچی در افراد دیابتی پیشگیری نمود:

شستشوی دقیق پس از دفع ادرار
خشک کردن بدن با دستمال تمیز
تعویض منظم لباس زیر
دفع ادرار پس از ارتباط جنسی
دفع ادرار بلافاصله در زمان احساس پری مثانه
نوشیدن روزانه آب به میزان کافی
مصرف لبنیات یا مکمل های سرشار از پرو بیوتیک

علائم عفونت دیابتی

تشخیص زود هنگام علائم اولیه عفونت، نقش اساسی در درمان موثر آن دارد. افراد مبتلا به دیابت باید مراقب تمامی نشانه های ابتلا به عفونت باشند. برخی از این علائم عبارتند از:

تغییر دمای بدن
تغییر در سطح قند خون
بوی بد ترشحات واژینال در زنان
دفع ادرار همراه با درد
ادرار کدر یا به رنگ خونی
بوی بد ادرار
بلع سخت یا دردناک
تغییر در رفتار دستگاه گوارش
گرما یا قرمزی در جراحات بدن

پیشگیری از عفونت دیابتی

یکی از چیزهایی که برای پیشگیری از عفونت می توانید انجام دهید، مراقبت دقیق از پای دیابتی است. علاوه بر پوشیدن کفش و جوراب برای محافظت در مقابل آسیب های کوچک پای دیابتی باید به طور روزانه از نظر وجود تاول، بریدگی، ترک پوستی، زخم و یا دیگر آسیب های پوستی با ریسک عفونت، بررسی شود. مراقبت دقیق از پوست و پای دیابتی برای اطمینان از عدم عفونت آتی در جراحت های کوچک ضروری است.

درمان عفونت دیابتی

آزمایشات متعددی برای تشخیص دقیق عفونت دیابتی وجود دارد همچون:

آزمایش خون
آزمایش میکروسکوپی ترشحات بدن
آزمایش ادرار
عکس برداری اشعه ایکس
تست فیزیکی

در صورت تشخیص عفونت، پزشک آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی تجویز می کند. کنترل سطح قند خون در درمان هر نوع از عفونت دیابتی و پیشگیری از عود مجدد آن ضرورت دارد.