افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان چیست؟

افسردگی پس از زایمان یک اختلال قابل درمان بوده که حدود 13 درصد از زنان را بعد از زایمان تحت تأثیر قرار می‌دهد.این اختلال می‌تواند در هر دورانی پس از زایمان اتفاق بیفتد،از چند هفته اول تا حتی یک سال.اما شایع‌ترین زمان بروز آن سه ماه اول پس از زایمان می‌باشد.افتراق افسردگی پس از زایمان با غمگینی پس از زایمان ممکن است دشوار باشد .به علت شباهت علائمی که بین این دو هست مثل نوسانات ؟؟؟؟ و سایر علائم.اختلال غمگینی پس از زایمان یک شرایط کوتاه‌مدت هست که نزدیک به 70 درصد زنانی که تازه زایمان کرده‌اند را درگیر می‌کند.

 علائم: خلق افسرده

بروز تغییرات عاطفی بعد از تولد یک نوزاد کاملاً طبیعی هست.تغییرات در سطح هورمون‌ها،اختلالات خواب و هم‌چنین تطبیق دادن زندگی باوجود یک نوزاد مشکلاتی هست که ممکن است تحمل افراد را کم بکند.اما علائمی مثل احساس غمگینی،نوسان خلق،احساس گناه و یا عدم امید به آینده اگر که بیشتر از دو هفته طول بکشد می‌تواند به معنی افسردگی پس از زایمان باشد.برخی از خانم‌ها ابراز می‌کنند که از تولد نوزادشان احساس خوشحالی و شعف ندارند و حتی چیزهایی که قبلاً از آن لذت می‌بردند، دیگر لذت نمی‌برند.

نشانه‌ها: مشکلات خواب

 تولد یک نوزاد می‌تواند موجب مشکلات خواب در هر مادری بشود ولی افسردگی پس از زایمان می‌تواند موجب مشکلاتی وسیع‌تر در حوزه خواب بشود.ممکن است که مادری که دچار افسردگی پس از زایمان هست حتی وقتی‌که شانس خوابیدن را دارد نتواند به خواب برود یا اینکه ممکن است بیش‌ازحد بخوابد.عدم خواب کافی می‌تواند باعث به  هم خوردن سیکل خواب بشود و باعث افسردگی بشود و در مقابل افسردگی هم می‌تواند موجب اختلال خواب بشود.

نشانه‌ها: تغییر اشتها

 یکی از نشانه‌های خیلی شایع افسردگی تغییر در میزان خوردن می‌باشد به‌صورت کاهش یا افزایش خوردن غذا.برخی از خانم‌ها وقتی افسرده می‌شوند علاقه زیادی به مصرف غذا دارند و در مقابل برخی کاملاً اشتهایشان را از دست می‌دهند.داشتن تغذیه مناسب برای خانمی که به نوزادش شیر می‌دهد بسیار مهم است و همچنین شیر دادن به نوزاد باعث ایجاد احساس گرسنگی و افزایش اشتها در فرد می‌شود.ولی اگر اشتهای شما به‌طور واضحی تغییر پیداکرده (افزایش یا کاهش پیداکرده) و همچنین احساس غمگینی و فرسودگی دارید حتماً با دکترتان تماس بگیرید.

نشانه‌ها: اضطراب

 همه زن‌ها اضطراب را به‌عنوان نشانه‌ای از افسردگی پس از زایمان تجربه نمی‌کنند.برخی از افراد این علامت را دارند.فرد ممکن است احساس عصبی بودن،ترس،بی‌قراری یا استرس بیش‌ازحد داشته باشد.برخی از خانم‌ها یک نگرانی شدیدی در ارتباط با سلامتی و امنیت نوزادشان دارند.اگر شما به‌صورت ثابت احساس مسئولیت بیش‌ازحد نسبت به مراقبت نوزادتان دارید یا اینکه این عصبی بودن و نگرانی شما با فعالیت روزانه‌تان تداخل دارد و مانع انجام کارهای روزانه شما می‌شود این می‌تواند یک نشانه افسردگی پس از زایمان باشد.

نشانه‌ها: بالا و پایین رفتن مکرر خلق

نوسان خلق می‌تواند یک قسمت نرمال از زندگی بعد از به دنیا آمدن نوزاد باشد مخصوصاً در دو هفته اول پس از زایمان. این غیر نرمال نیست که شما بعد از زایمان یک‌لحظه در حال خندیدن باشید یا در حال گریه کردن.ولی اگر این بالا و پایین شدن‌های عاطفی بیشتر از دو هفته ادامه پیدا بکند یا بدتر بشود این ممکن است افسردگی پس از زایمان باشد.

افتراق افسردگی از غمگینی نرمال پس از زایمان:

آن چیزی که افسردگی پس از زایمان را از غمگینی نرمال بعد از زایمان متمایز می‌کند، مدت و شدت علائم می‌باشد.غمگینی نرمال پس از زایمان (با نشانه‌هایی از قبیل نوسان خلق، احساس غمگینی یا اضطراب و گریه کردن بی‌دلیل) اغلب در عرض یک هفته از بین می‌رود ولی اگر نشانه‌های شما بیشتر از این طول کشیده و یا اینکه در حال بدتر شدن هست حتماً به پزشک مراجعه کنید.در برخی موارد افسردگی پس از زایمان می‌تواند یک یا دو ماه بعد از تولد نوزاد همراه با نشانه‌هایی از قبیل احساس غمگینی شدید یا افکاری مبنی بر آسیب به خود یا نوزاد شکل بگیرد.

چه وقت به دنبال کمک باشیم؟

با پزشک خود تماس بگیرید اگر:

 نشانه‌های غمگینی نرمال پس از زایمان بیشتر از دو هفته طول کشیده

علائم شما در حال بدتر شدن هستند

 اگر به علت افسردگی مشکلاتی در رابطه با مراقبت از خود یا نوزادتان دارید

 اگر دارای افکاری مبنی بر آسیب به خود یا نوزادتان هستید

افسردگی یا بیماری تیروئید:

در برخی از خانم‌ها غده تیروئید بعد از زایمان به‌طور موقت غیرفعال می‌شود و نشانه‌های کم‌کاری تیروئید شامل :

افسردگی- خستگی- افزایش وزن- خشکی پوست- احساس فراموشی و یبوست هست.

اگر شما نشانه‌هایی که ذکر شد را دارید حتماً با پزشکتان در مورد آزمایش خون و چک کردن سطح هورمون‌های تیروئید تماس بگیرید.اگر دچار کم‌کاری تیروئید باشید درمان دارویی در برخی نشانه‌ها بسیار کمک‌کننده است.

بیشتر بخوانید > 14 درمان غیر دارویی برای میگرن

علت افسردگی پس از زایمان چیست؟

هیچ‌کس به‌طور دقیق نمی‌تواند بگوید که چرا برخی از خانم‌ها به افسردگی پس از زایمان مبتلا می‌شوند و برخی نمی‌شوند.کاهش ناگهانی سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون بعد از تولد نوزاد می‌تواند عامل شروع این اختلال باشد و کاهش در میزان خواب می‌تواند دخیل باشد. برخی از زنان احساس می‌کنند با تغییر هویتشان به‌عنوان یک مادر و ایجاد مسئولیت‌های جدید دچار مشکل خواهند شد و همین امر می‌تواند فاکتور مؤثر در بروز افسردگی باشد.اگر شما قبلاً سابقه افسردگی داشتید این احتمال وجود دارد که بعد از زایمان بیماری بدتر بشود.

سایوز پس از زایمان (روان‌پریشی پس از زایمان) چیست؟

سایوز پس از زایمان یک اختلال نادر و جدی هست که بیشتر در زنانی که سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال دوقطبی یا اسکیزوفرنی را دارند دیده می‌شود.علائم این اختلال شامل تحریک‌پذیری،بی‌قراری، نوسانات شدید خلق، گیجی ،رفتارهای نامنظم و غیرقابل‌پیش‌بینی و هم‌چنین افکار هذیانی می‌باشد.خانمی که دچار اختلال سایوز پس از زایمان هست می‌تواند به خودش یا نوزادش صدمه بزند،درنتیجه بسیار مهم است که درصورتی‌که نشانه‌هایی که ذکر شد را مادر تجربه کرده حتماً به پزشک مراجعه کند.

چگونه می‌توان افسردگی پس از زایمان را تشخیص داد؟

اگر شما مشکلاتی درزمینهٔ ی تطبیق دادن خود با تغییراتی که به دنبال مادر شدن ایجادشده مشکل دارید حتماً با پزشکتان مشورت کنید.پزشکتان می‌تواند تعیین کند که آیا شما دچار افسردگی پس از زایمان شدید و آیا نیاز هست که به متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید یا خیر.خیلی از خانم‌هایی که تازه مادر شده‌اند احساس خجالت یا شرمندگی می‌کنند از اینکه بگویند که این علائم و احساسات را دارند و آن را پیش خودشان نگه دارند.ولی وجود افسردگی پس از زایمان به معنی این نیست که شما مادر بدی هستید.این اختلال قابل درمان هست و هیچ دلیلی ندارد که از آن رنج بکشید.

درمان افسردگی پس از زایمان:

روان‌درمانی بسیاری از خانم‌ها که دچار افسردگی پس از زایمان هستند با روان‌درمانی بهبود پیدا می‌کنند.این روش درمان شامل یک روان‌درمانگر می‌شود که به صحبت‌های شما گوش می‌دهد و راه‌هایی را به شما آموزش می‌دهد تا بتوانید از عهده افکار منفی و احساساتتان بر بیایید.یکی از انواع روان‌درمانی رفتار-شناخت درمانی (CBT) هست که اثر آن قابل‌مقایسه با داروهای ضدافسردگی است.یک دوره کوتاه‌مدت از روان‌درمانی به روش رفنار-شناخت درمانی می‌تواند به‌اندازه دارو علائم  افسردگی پس از زایمان را از بین ببرد.

درمان افسردگی پس از زایمان:

درمان دارویی پزشک شما ممکن است که برای درمان افسردگی پس از زایمان برای شما داروی ضدافسردگی تجویز کند.این داروها در بهبود علائم بسیار مؤثر هستند ولی شاید در بهبود خواب اختلال ناشی از شرایط جدیدی که به دنبال تولد نوزاد به وجود آمده مؤثر نباشند.این داروها ممکن است با سایر داروهایی که در حال مصرف آن‌ها هستید تداخل داشته باشند درنتیجه در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشکتان اطلاع دهید.از پزشک خودتان سؤال کنید که چقدر طول می‌کشد تا این داروها اثر کنند،عوارض جانبی که می‌توانند داشته باشند چه هستند ،برای چه مدت باید این داروها را استفاده کنیم و چه وقت دوز داروها کاهش پیدا می‌کنند یا قطع می‌شوند.

شیردهی و داروهای ضدافسردگی:

اگر شما به نوزاد خودتان شیر می‌دهید این بسیار مهم هست که بدانید داروهای ضدافسردگی می‌توانند به داخل شیر مادر ترشح بشوند.اگرچه اغلب داروها از این نظر ایمن هستند ولی اگر شما نگرانی‌ای در ارتباط با این موضوع دارید حتماً با پزشک خودتان این نگرانی‌تان را مطرح کنید. افسردگی پس از زایمان به‌خودی‌خود می‌تواند خطرات زیادی را متوجه نوزاد بکند اگر که مادر به دنبال درمان این اختلال نباشد.(پس درمان دارویی افسردگی پس از زایمان خطر کمتری از موارد درمان‌نشده این بیماری برای نوزاد خواهد داشت).

عوارض:اقدام سریع در جهت درمان سریع افسردگی پس از زایمان برای سلامت مادر و کودک بسیار اهمیت دارد.بدون درمان افسردگی می‌تواند برای ماه‌ها طول بکشد و باعث عواقب طولانی‌مدتی برای مادر و فرزندش بشود.مطالعات نشان داده‌اند که افسردگی پس از زایمان می‌تواند در ارتباط عاطفی‌ای که بین مادر و کودک باید ایجاد شود تداخل ایجاد کند و این امر باعث می‌شود وقتی‌که کودک بزرگ‌تر می‌شود باعث بروز مشکلات رفتاری و تأخیر تکاملی در کودک بشود.

راهکارهایی برای داشتن احساس بهتر:

اگر شما احساس افسردگی می‌کنید راه­های زیر می‌توانند به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشند: 

از سایر اعضای خانواده یا دوستانتان کمک بگیرید. هر وقت می‌توانید استراحت کنید.

 زمان‌هایی را با سایر افرادی که به‌تازگی مادر شده‌اند و می‌توانند آن مشکلاتی را که شما با آن‌ها مواجه هستید، درک کنند بگذرانید.

یک پرستار بچه استخدام کنید تا بتوانید زمان‌هایی را برای خودتان اختصاص دهید و استراحت کنید.

رژیم غذایی درست و ورزش می‌توانند کمک‌کننده باشند:

برای یک ورزش بسیار کوتاه روزانه تلاش کنید.حتی یک ورزش بسیار ساده مانند هل دادن کالسکه اطراف خانه می‌توانند خلق شما را بهبود ببخشند.مصرف مواد غذایی سالم و تنظیم رژیم غذایی و همچنین نوشیدن مقدار کافی آب می‌تواند به شما بسیار کمک کند که بیشتر احساس کنید شبیه خود قبلی‌تان هستید.یکی دیگر از فواید مصرف درست غذا و ورزش کردن این است که اندام شما سریع‌تر به حالت قبل از بارداری برمی‌گردد و این در افزایش اعتمادبه‌نفس بسیار مؤثر هست.

بیشتر بخوانید > درمان های خانگی برای میگرن

آنچه سایر اعضای خانواده باید به آن توجه کنند:

کم بودن حمایت یکی از فاکتورهای اصلی در بروز افسردگی پس از زایمان است. راه های زیادی وجود دارد که سایر اعضای خانواده می‌توانند کمک کنند.

 به‌طور منظم وارد بشوید تا ببینید که آن چطوری دارد کارهایش را انجام می‌دهد.

برای یک وعده غذایی مقوی تهیه کنید.

 از بچه نگهداری کنید تا او بتواند کمی چرت بزند و یا اینکه حمام کند.

در کارهای منزل کمک کنید.

چشم‌انداز:

وقتی‌که شما افسرده هستید ممکن است که فکر کنید که اوضاع هیچ‌وقت بهتر نمی‌شود.تطبیق دادن خود با شرایط یک مادر یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌هایی هست که یک زن در زندگی می‌تواند داشته باشد.این کاملاً طبیعی هست که احساس خستگی و فرسودگی کنید ولی با کمک مناسب شما می‌توانید احساس بهتری داشته باشید.بدون وجود ابر افسردگی‌ای که بالای سر شما قرار دارد شما کمتر قادر خواهید بود که از وجود نوزاد جدیدتان لذت ببرید و با مشکلات رودررو بشوید و آن‌ها را حل کنید.

مترجم : دکتر فهمیه صالحی زاده (متخصص اعصاب و روان)