جراحی فیستول مقعد

فیستول چیست؟

سوراخی که در داخل مقعد ایجاد میشود فیستول نام دارد. فیستول مقعد معمولا عفونت میکند و خود به خود بهبود نمیابد. عموما درمان فیستول شامل جراحی و پانسمان بعد از جراحی است.

علل ایجاد فیستول مقعد

داخل مقعد غددی وجود دارند که مایعی را ترشح میکنند. گاهی این غدد غیر فعال و بسته میشوند. در این صورت باکتری ها موجب ایجاد کیسه ای از عفونت و مایع میشوند. این ساختار کیسه ای، آبسه نام دارد. اگر آبسه به موقع تشخیص و درمان نشود، رشد خواهد کرد. رشد آبسه باعث تخریب بافتهای اطراف شده و در نهایت پوست را سوراخ میکند. فیستول در واقع تونل یا کانالی است که غدد ذکر شده را به سوراخ ایجاد شده در سطح پوست مرتبط میسازد. شایعترین علت ایجاد فیستول، آبسه است. اما در موارد نادری توبرکلوزیس، بیماری های مقاربتی یا مشکلات روده ای نیز ممکن است عامل ایجاد آن باشند.

نشانه های اولیه فیستول

رایجترین نشانه های فیسلتول عبارتند از:

1. درد
2. قرمزی
3. ورم اطراف مقعد
4. ممکن است در ابتدا و قبل از سوراخ شدن پوست، ناحیه ای شبیه جوش قابل مشاهده باشد.

نشانه های فیستول پیشرفته

ممکن است علائم زیر قابل مشاهده باشند:

1. خونریزی
2. حرکات روده ای دردناک
3. دفع ادرار و مدفوع همراه با درد
4. تب
5. بوی بدی که از سوراخ کنار مقعد خارج میشود.

تست های تشخیصی فیستول

1. پزشک از شما شرح حال میگیرد
2. آزمایش فیزیکی
3. ارجاع به متخصص مشکلات روده و مقعد
4. سی تی اسکن
5. عکسبرداری اشعه ایکس
6. کلونوسکوپی

درمان فیستول مقعد

شامل دو نوع درمان جراحی و غیر جراحی است. هیچ داروی خوراکی برای درمان فیستول وجود ندارد.

درمان غیر جراحی فیستول

تنها درمان غیر جراحی در حال حاضر استفاده از چسب فیبرین است. پس از بیهوشی، پزشک چسب مخصوص را داخل فیستول تزریق میکند. چسب، فیستول را مهر و موم نموده و موجب ترمیم آن میشود. این روش تاثیر کمتری از جراحی دارد. اما در مواردی که برش زدن ریسک بالایی دارد، مفید است.

درمان فیستول با جراحی

1. جراحی بهترین راه درمان فیستول بوده و در کلینیک و  بیمارستان قابل انجام است.
2. برای درمان فیستولی که زیاد به مقعد نزدیک نیست، جراح ماهیچه اطراف فیستول را برش میزند. این کار به درمان فیستول از داخل به بیرون کمک میکند.
3. گاهی از یک درپوش برای بستن فیستول استفاده میشود.
4. برای فیستول شدید، قبل از انجام عمل، جراح یک لوله به نام ستون را داخل فیستول قرار میدهد. با این کار عفونت و مایع داخل آن تخلیه میشوند. این کار ممکن است ۶ هفته یا بیشتر طول بکشد.
5. بر اساس محل ایجاد فیستول، ممکن است نیاز به برش ماهیچه اسفنکتر باشد. این ماهیچه وظیفه باز و بسته کردن مقعد را بر عهده دارد. در صورت برش زدن این ماهیچه ممکن است بعد از عمل نتوانید به خوبی اعمال روده خود را کنترل کنید.
6. انتخاب بهترین روش جراحی به تعداد کانالهای فیستول نیز وابسته است. در برخی مواقع فیستول دارای شاخه های متعددی است.
7. جراحی معمولا با بیهوشی انجام میشود.
8. در اکثر موارد پس از جراحی نیاز به بستری شدن نیست.
9. اگر جراح فیستول را خارج کرده یا آن را خالی کند، حفره باید با پانسمان پر شود. در غیر این صورت روی حفره بسته شده و از داخل عفونت میکند.

انواع روش های جراحی فیستول مقعد

1. فیستولومی. رایجترین نوع جراحی فیستول است. این جراحی شامل برش سرتاسری فیستول است. با این کار فیستول سریعتر پر شده و بهبود می یابد. این روش برای بسیاری از انواع فیستول، بهترین نوع جراحی است. اما در مورد فیستول هایی که مقدار زیادی از ماهیچه اسفنکتر را درگیر کرده باشند گزینه مناسبی نیست. اگر ریسک بی اختیاری پس از جراحی بالا باشد، از روشهای دیگر استفاده میشود.
2. تکنیک ستون. اگر فیستول بخش زیادی از اسفنکتر مقعدی را درگیر کرده باشد، جراح روش ستون را تجویز میکند. ستون، قطعه ای از نخ جراحی است که به مدت چند هفته داخل فیستول قرار گرفته و آن را باز نگاه می دارد. این کار موجب خروج ترشح و مایعات داخل فیستول شده و به بهبود آن کمک میکند. در عین حال نیازی به برش اسفنکتر ندارد. اگرچه این روش از طریق تخلیه ترشحات، موجب بهبود فیستول میشود، اما آن را درمان نمیکند. برای درمان ممکن است نیاز به ستون محکم تری باشد. جراح می تواند برای درمان از چند فیستلوستومی متعدد و کوچک هم استفاده کند.
3. فلپ پیشرفته. گاهی فیستول بخش زیادی از اسفنکتر را درگیر کرده است. در این حالت فیستلوستومی ریسک بالای بی اختیاری همراه دارد. در چنین شرایطی این روش پیشنهاد میشود. در فلپ پیشرفته، فیستول به طور کامل خارج میشود. حفره باقی مانده توسط فلپ برداشته شده از رکتوم روده شخص، پر میشود. این روش درصد موفقیت پایین تری نسبت به فیستلوستومی دارد. درهرحال انجام فلپ مانع از برش اسفنکتر میشود.
4. پلاگین فیستول مقعد. روشی جایگزین برای زمانی که فیستلکتومی ریسک بالایی دارد. در این روش از یک پلاگین مخروطی شکل با منشا بافت حیوانی برای بستن فیستول استفاده میشود. برخی پزشکان معتقدند که تاثیرگذاری این روش هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
5. بستن حفره فیستول داخل اسفنگتری. روش جدیدی برای درمان فیستول است. طی جراحی برشی روی پوست بالای فیستول زده شده و ماهیچه های اسفنکتری جدا میشوند. سپس فیستول در هر دو انتها بسته میشود تا فرم مسطح پیدا کند.

ریسک جراحی

1. عفونت. برای جلوگیری از عفونت نیاز به آنتی بیوتیک است. در موارد پیشرفته عفونت نیاز به درمان در بیمارستان است.
2. عود فیستول. گاهی علی رغم درمان و جراحی، فیستول عود میکند.
3. بی اختیاری روده. در بسیاری از موارد فیستول روده ای، بی اختیاری یک عارضه شایع است اگرچه اغلب خفیف میباشد.