بازارطب | تجهیزات پزشکی بازارطب
آسیب‌های فشاری نواحی موضعی نکروز بافتی هستند که معمولا زمانی ایجاد می‌شوند که بافت نرم، به مدت طولانی بین یک برجستگی استخوانی و یک سطح خارجی تحت فشار باشد. زخم بستر درجه یک یا مرحله یک با قرمزشدن سطحی پوست (یا در پوستهایی که رنگدانه‌ی تیره دارند، قرمز، آبی یا بنفش) خود را نشان می دهند که در اثر فشار روی پوست ایجاد شده و پس از رفع فشار نیز از بین نرفته و سفید نمی شوند (اریتم غیر قابل سفید شدن). درصورتی که علت آسیب و زخم برطرف نشود، این نوع زخم‌های فشاری پیشرفت کرده و تبدیل به زخم‌های جدی‌تری می‌شوند. زخم‌های بستر مرحله یک با پرخونی واکنشی (هیپرمی واکنشی) تفاوت دارند (هیپرمی واکنشی افزایش جریان خون به یک ناحیه پس از یک دوره ایسکمی است). زیرا پرخونی واکنشی معمولا طی سه چهار زمان ایسکمی برطرف شده و با اعمال فشار نیز سفید می‌شود.
در این لینک > انواع زخم بستر
علایم زخم‌های فشاری مرحله یک
علاوه بر اریتم غیرقابل سفیدشدن که در بالا ذکر شد، زخم‌های بستر مرحله یک ممکن است به لحاظ دما (گرمتر یا سردتر)، قوام (سفت‌تر یا نرم‌تر)و یا حساس‌تر از بافت مجاور خود باشند.
اتیولوژی (سبب‌شناسی)
گفته می‌شود که زخم‌های فشاری توسط سه عامل و نیروی مختلف بافتی ایجاد می‌شوند:
فشار طولانی مدت
در اکثر موارد، این فشار ناشی از نیروی وارده از استخوان به یک سطح است، مانند زمانی که بیمار برای مدت طولانی در وضعیت نشسته یا خوابیده باقی می‌ماند. درصورتی که این فشار از فشار مویرگ مویرگی بافت بیشتر شود، بافتهای اطراف را از اکسیژن محروم کرده و درصورت عدم درمان می‌تواند منجر به نکروزه شدن بافت شود.
نیروی برشی
این نیرو معمولا در نتیجه‌ی ثابت ماندن پوست بیمار در یک نقطه به دلیل لغزش فاسیای عمیق و عضله اسکلتی به سمت پایین به وجود می‌آید که می‌تواند رگ‌های خونی را فشرده کرده و به نوبه‌ی خود سبب ایسکمی و نکروز بافتی شود.
اصطکاک
اصطکاک یک نیروی مخالف نیروی برشی است. این نیرو می‌تواند سبب ترومای بافت میکروسکوپی و ماکروسکوپی شود، به ویژه هنگامی که بیمار روی یک سطح حمایتی حرکت می‌کند.
به علاوه، رطوبت ناشی از بی اختیاری، تعریق یا اگزودا می‌تواند ضریب اصطکاک میان پوست و سطح را افزایش داده و آن را بیشتر در معرض آسیب ناشی از اصطکاک قرار دهد. افزایش رطوبت همچنین می‌تواند پیوند میان سلولهای اپیتلیال را تضعیف کرده و در نتیجه پوست حالت مسریشن یا لیچ افتادگی پیدا می‌کند (شکل پوست به رنگ ماسه و چروک دیده می‌شود) که پوست را در برابر فشار، نیروی برشی و اصطکاک آسیب‌پذیرتر می‌کند.
عوامل خطرزا
- کم تحرکی یا محدودیت حرکتی
- آسیب نخاعی
- بیماری‌هایی که بر گردش خون تاثیر می‌گذارند مانند دیابت یا تصلب شرایین
- پوست شکننده
- بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع
- تغذیه نامناسب یا کم آبی بدن
- کاهش آگاهی ذهنی
- چاقی
- نوروپاتی
- تب
- کم خونی
- عفونت
- ایسکمی
- هیپوکسمی
- بیماری‌های عصبی
عوارض زخم بستر
عفونت شایع‌ترین و اصلی‌ترین عارضه‌ی زخم/ آسیب‌های فشاری است. درصورتی که زخم به اندازه کافی پیشرفت کند، می‌تواند منجر به استئومیلیت (عفونت استخوان زیرین) یا مجاری سینوسی شود که خود می‌تواند سطحی باشد یا به ساختارهای عمیق‌تر متصل گردد.
درمان زخم بستر مرحله یک (درجه یک)
عوامل کلیدی و مهمی که باید در درمان زخم‌های فشاری درجه یک درنظر گرفته شوند، شناسایی علت زخم، تعیین بهترین روش درمانی برای جلوگیری از بدترشدن و پیشرفت آن و ارزیابی وضعیت تغذیه‌ی بیمار است. وجود زخم بستر مرحله یک را بایستی به عنوان سیگنالی برای آغاز اقدامات پیشگیرانه درنظر گرفت.
در این لینک > جلوگیری از زخم بستر
اقدامات احتیاطی زیر نیز می‌توانند خطر ایجاد زخم فشاری را در بیمارانی که در معرض خطر هستند، به حداقل رسانده و همچنین عوارض زخم بستر را در بیماران مبتلا نیز کاهش دهند.
- بیمار باید با توجه به سطح فعالیت، تحرک و توانایی خود برای تغییر وضعیت فیزیکی، پوزیشن بدنی خود را تغییر دهد. تغییر وضعیت بیمار به صورت هر دو ساعت یکبار در بسیاری از مراکز مراقبتی و تسهیلات، یک استاندارد قابل قبول است. اما برخی بیماران ممکن است بسته به وضعیت و شرایطشان نیازمند تغییر وضعیت بیشتر یا کمتری باشند. با تجویز پزشک از پماد زخم بستر استفاده کنید
- پوست را تمیز و خشک نگه دارید.
- از ماساژ دادن برجستگی‌های استخوانی اجتناب ورزید.
- به میزان کافی پروتئین و کالری دریافت کنید.
- فعالیت و تحرک کافی داشته باشید و دامنه‌ی حرکتی خود را حفظ کنید.
- از دستگاه‌های تعیین وضعیت بدنی (پوزیشن بدنی) برای جلوگیری از واردشدن فشار طولانی مدت به برآمدگی‌های استخوانی استفاده نمایید.
- از تشک زخم بستر استفاده نمایید
- سر تخت را تا حد امکان پایین نگه دارید تا خطر واردشدن نیروی برشی را کاهش دهید.
- ملحفه و پتوهای مورداستفاده را خشک و بدون چروک نگه دارید.
