مرده زایی به چه علت رخ می دهد؟

مرده زایی به چه علت رخ می دهد؟

مرده زایی چیست؟

مرده زایی به مرگ جنین بعد از هفته ۲۰ بارداری و در جنین با وزن بالاتر از ۵۰۰ گرم اطلاق می شود. تولد نوزاد مرده در جنین هایی با وزن بالا یا پایین تر از نرمال شایع است. محققان دریافتند که ۱۹% از مرده زایی ها در جنین هایی اتفاق می افتد که وزن آن ها ۱۰% از باقی جنین ها کمتر است. همچنین در ۱% از نوزادانی با وزنی بیشتر از نرمال رخ می دهد. طبق گفته های پژوهشگران تولد نوزاد مرده به دلیل وزن بسیار کم یا زیاد شیوع بالاتری دارد.

تفاوت مرده زایی با سقط جنین

سقط جنین از این نظر با مرده زایی متفاوت است. سقط جنین در واقع پایان بارداری قبل از هفته ۲۰ بارداری است. مرده زایی ممکن است قبل از به دنیا آمدن جنین، در حین یا پس از زایمان اتفاق بیفتد.

زمان مرده زایی

بر اساس زمان مرگ جنین سه دسته بندی برای مرده زایی تعریف شده است:

• مرده زایی زودهنگام بین هفته های ۲۰ الی ۲۷ بارداری
• مرده زایی در هفته های ۲۸ تا ۳۶ بارداری
• مرده زایی پس از هفته ۳۷ بارداری

علل مرده زایی

متاسفانه این اتفاق معمولا یک دلیل واحد ندارد. فاکتورهای مختلفی در مرگ جنین پس از هفته ۲۰ بارداری اثر گذار هستند.

• برخی انواع عفونت
• نارسایی رشدی جنین
• حادثه یا ضربه به شکم
• حوادث هنگام تولد نوزاد
• مشکلات جفت یا بند ناف
• مشکلات قلبی، پره-اکیلپسی یا بیماری کلیوی مادر
• ناهنجاری های مادرزادی که تکوین جنین را با مشکل مواجه می کنند
• تولد نوزاد مرده در ابتدای هفته ۲۰ به دلیل نارسایی و عدم رشد کافی ارگان های حیاتی

در اثر چه عواملی ریسک مرده زایی افزایش می یابد؟

مشکلات ناشی از جفت می تواند منجر به کمبود وزن شدید جنین شود. ریسک فاکتور افزایش وزن غیر طبیعی جنین چاقی یا ابتلای مادر به دیابت است. تشخیص ریسک مرده زایی کمک می کند که پزشک و مادر بتوانند در مورد زایمان زودتر از موعد جنین تصمیم بگیرند. چرا که ممکن است احتمال به دنیا آمدن نوزاد سالم با سزارین بالا تر از احتمال زنده ماندن جنین در رحم باشد. در کشورهای پیشرفته از ۶ مرده مرده زایی در هر هزار تولد وجود دارد. این آمار بالاتر از میزان مرگ جنین یا تولد نوزاد نارس است. گاهی علت مرده زایی نامشخص یا اصطلاحا ایدیوپاتیک است. مرده زایی به دلایل نامشخص، در رحم احتمال بالاتری دارد. پس از این اتفاق انجام کالبد شکافی یا تست های تشخیصی دیگر اهمیت زیادی خواهد داشت. اطلاعات حاصل از این بررسی ها در درک دلیل مرگ جنین در رحم و بارداری بعدی موثر است. مرگ جنین در گروه های سنی و نژادهای مختلف اتفاق می افتد. اما رخداد آن در زنانی با شرایط زیر احتمال بالاتری دارد:

• نژاد سیاه پوستان
• سابقه سقط جنین
• زنان بالای ۳۵ سال
• سطح اقتصاد ضعیف
• بارداری با دو یا چند قلو
• زنانی که در دوران بارداری سیگار می کشند
• مصرف الکل یا برخی داروها در دوران بارداری
• افراد مبتلا به برخی بیماری ها همچون فشار خون بالا، دیابت یا چاقی

برخی عواملی که با نسبت کمتر در افزایش این ریسک موثرند نیز عبارتند از:

• استرس و افسردگی
• عدم دسترسی به امکانات بهداشتی

کاهش ریسک مرده زایی

اگرچه فاکتورهای متعددی در مرگ جنین دخیل هستند و گاهی با دلایل نامشخص اتفاق می افتد اما می توان با برخی اقدامات ریسک آن را کاهش داد.

• از عوامل خطر ساز همچون دخانیات، الکل و دارو خودداری کنید
• آزمایشات لازم را قبل از اقدام به بارداری انجام دهید.
  از سلامت خود اطمینان حاصل کنید.
• اگر مبتلا به عفونت هستید پیش از اقدام به بارداری از درمان خود مطمئن شوید.
• بیماری های خاص همچون دیابت و فشار خون خود را کنترل کنید.
• به حرکات جنین توجه نموده و در صورت مشکل با پزشک خود تماس بگیرید.
• از خوابیدن بر روی شکم یا حالت هایی که باعث فشار بر شکم می شوند بپرهیزید.
• از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش های سنگین بدون آمادگی قبلی یا تایید پزشک متخصص خودداری کنید.

علائم خطر حیات جنین

در صورت مشاهده موارد زیر باید سریعا به ماما یا متخصص خود اطلاع داده و درمان های لازم را دریافت کنید:

• تب و لرز
• خونریزی واژینال
• تورم همراه با درد در پاها
• تورم ناگهانی دست، پا و صورتت
• احساس فشار یا ضربه شدید در شکم
• اگر احساس می کنید مشکلی وجود دارد
• احساس درد یا انقباض شدید در شکم یا کمر
• سرگیجه، تغییر در بینایی یا سر درد طولانی مدت
• اگر حرکات جنین متوقف شده، کاهش یافته یا تغییر کرده است
• تهوع و استفراغ شدید و مداوم که مانع از تغذیه صحیح و مناسب شما می شود