سندرم خشکی دهان: علائم، علل و درمان

سندرم خشکی دهان

سندرم خشکی دهان: علائم، علل و درمان

سندرم خشکی دهان چیست؟

سندرم خشکی دهان که به نام گزروستومی نیز شناخته می شود، ناشی از کاهش تولید بزاق دهان است. این سندرم می تواند موقت یا مزمن باشد. چندین فاکتور بر عدم کارکرد صحیح غدد بزاقی دهان اثر گذار هستند:

  • برخی داروها
  • استرس یا اضطراب شدید
  • برخی بیماری ها مانند دیابت

تعداد افراد مبتلا به سندرم خشکی دهان مشخص نیست اما می توان گفت تقریبا هر فردی در طول زندگی یک بار دچار نوع موقت آن شده و شیوع آن در سالمندان بالاتر است.

علائم و عوارض سندرم خشکی دهان

علائم مرتبط با کاهش بزاق دهانی سه نوع خفیف، متوسط و شدید دارند. در صورت وجود هریک از نشانه های زیر با دندانپزشک مشورت کنید:

  • گلو درد
  • تنفس بد بو
  • عفونت دهان
  • تغییر حس چشایی
  • سوزش زبان و دهان
  • خشکی و سفتی زبان
  • بزاق چسبناک یا غلیظ
  • مشکل در صحبت کردن
  • مشکل در جویدن و بلع غذا
  • احساس چسبندگی و خشکی در دهان یا گلو
  • خشکی و ترک خوردگی لب ها و اطراف دهان، زخم دهانی
  • مشکل در خوردن غذاهای خشک که نشان دهنده کمبود بزاق است

علل کاهش بزاق چیست؟

رایج ترین علت آن عارضه جانبی برخی دارو ها است. یکی از عوارض جانبی بیش از ۴۰۰ دارو و انواع داروهای بدون نسخه خشکی دهان است که برخی از آنها عبارتند از:

  • مسکن ها
  • داروی پارکینسون
  • داروهای مدر (ادرار آور)
  • داروهای ضد فشار خون
  • داروهای شل کننده عضلات
  • آنتی هیستامین ها و داروهای ضد آلرژی
  • دارو و درمان های سرطان مانند رادیوتراپی

بیماری های مرتبط با خشکی دهان

  • دیابت
  • آلزایمر
  • سکته مغزی
  • سندرم شوگرن (نوعی سندرم خود ایمنی)

تغییرات هورمونی در دوران بارداری و یائسگی، باز ماندن دهان هنگام خواب و خروپف نیز از دیگر علل خشکی دهان هستند.

اهمیت بزاق دهان در چیست؟

۹۹% بزاق دهان از آب تشکیل شده است. ۱% باقی مانده حاوی ترکیباتی همچون لوبریکانت، آنزیم و پروتئین هایی است که در مبارزه با عوامل میکروبی و عفونت نقش مهمی دارند. در هر فرد بالغ و سالم روزانه نیم لیتر بزاق تولید می شود. کاهش بزاق دهان منجر به آسیب پذیری بافت های نرم دهان و افزایش ریسک عفونت دهانی می گردد. تشکیل پلاک های دهانی به دلیل عدم حضور بزاق کافی افزایش می یابد. اسیدیته دهان تغییر کرده که عامل دیگری برای عفونت های قارچی و باکتریایی و بوی بد دهان است.
با کاهش اثر لوبریکانتی بزاق دهان جویدن، بلع و صحبت کردن دچار مشکل می شود. حتی مجرای بینی نیز خشک می گردد.

درمان سندرم خشکی دهان

پس از تشخیص این سندرم دندانپزشک دهان و دندان را برای وجود عوارض احتمالی مانند پلاک دندانی بررسی می کند. همچنین ممکن است بتوان برخی داروها را جایگزین نمود. روش های زیر به بازگشت رطوبت دهان کمک کنند:

  • نوشیدن آب و مایعات فراوان
  • پرهیز از مصرف دخانیات و الکل
  • مصرف محصولات محرک ترشح بزاق
  • کاهش مصرف نوشیدنی های کافئین
  • شستشو دهنده های مخصوص دهان
  • استفاده از اسپری خوشبوکننده دهان بدون قند
  • استفاده از ژل یا اسپری مرطوب کننده های دهانی
  • استفاده از اشک مصنوعی، در مواردی که سندرم خشکی دهان با کاهش فعالیت غدد اشکی همراه است
  • آبنبات و آدامس های بدون قند، خصوصا انواعی که به دلیل طعم و مزه خاص خود محرک تولید بزاق هستند

فرد باید مراقبت های دهان و دندان را جدی تر پیگیری کند.

بازارطب
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *