سوختگی سرد چیست؟

سوختگی با سرما

سرما و گرما هر دو می توانند موجب آسیب و زخم سوختگی پوست شوند.
اگر سوختگی در اثر سرمای شدید ایجاد شود سوختگی سرد یا سرمازدگی نامیده میشود.

ویژگی سوختگی سرد

وقتی بافتی دچار سوختگی سرد میشود، دچار تغییراتی میشود که عبارتند از:

آبی داخل سلول ها منجمد میشود.
یخ زدن آب باعث تشکیل کریستال های یخ میشود، که به سلول های پوست آسیب میزنند.
با منقبض شدن رگهای خونی، جریان خون و اکسیژن رسانی به ناحیه آسیب دیده کند میشود.
ممکن است لخته خونی تشکیل شده و نهایتا جریان خون و اکسیژن رسانی محدود گردد.
اگر سرما روی پروتئین های لخته کننده خون اثر بگذارد، ممکن است خونریزی نیز اتفاق بیفتد.

علائم سوختگی سرد

تغییر رنگ پوست به قرمز، سفید خاکستری یا تیره شدن پوست
درد
تاول
بی حسی
خارش
سوزن سوزن شدن
سفت یا وکسی شدن پوست

علل سوختگی سرد

قرار گرفتن در معرض سرمای شدید موجب تنگ شدن عروق خونی و انتقال خون به بافت های مهم بدن برای محافظت از آنها میشود.

کاهش حجم خون به قسمت های دورتر و تحتانی بدن میرسد.
به همین دلیل دست، پا، انگشتان دست و پا بیشتر در معرض سوختگی با سرما هستند.

قرارگیری در معرض سرما به مدت طولانی
قرار گرفتن در معرض باد در ارتفاعات
تماس مستقیم و طولانی مدت با یک جسم یخ زده. مانند پک یخ

ریسک فاکتور سوختگی سرد

برخی افراد ریسک بالاتری برای سوختگی سرد دارند:

افراد بی خانمان
ورزشکاران ورزش های زمستانی
مصرف کنندگان سیگار
افرادی که داروهای کاهش دهنده جریان خون را مصرف میکنند مانند بتا بلاکرها.
شرایطی که موجب نقص گردش خون میشود. مانند ابتلا به بیماری دیابت، بیماری عروق محیطی.
نوروپاتی محیطی یا دیگر شرایطی که موجب کاهش حس در فرد میشوند.
پدیده ریناد
کودکان در سنین پایین و سالمندان
در این دو گروه سنی، بدن توانایی کمتری برای تنظیم دما داشته و زودتر گرما از دست میدهد.
افرادی که با تجهیزاتی همچون گاز ازت در ارتباط هستند.
مصرف کنندگان الکل یا مواد مخدر
به دلیل تاثیر این مواد بر حواس آنها، دیتر سرما یا گرمای شدید را تشخیص میدهند.

پیشگیری از سوختگی سرد

در صورتی که ورزش های زمستانی همچون اسکی انجام می دهید، حتما از پوشش های مخصوص استفاده کنید.
اگر کوهنوردی میکنید، تمام تجهیزات و امکانات ایمنی را همراه داشته باشید.
در صورت استفاده از پک یخ، از تماس مستقیم آن با پوست خودداری کنید.
از یک حوله یا پارچه بین پوست و پک یخ استفاده نمایید.

اسکار سوختگی سرد

سوختگی سرد نیز همانند انواع دیگر سوختگی به دلیل آسیب به پوست، میتواند موجب اسکار یا عوارض شدیدتری همچون قطع عضو شود. احتمال ایجاد اسکار به عوامل مختلفی بستگی دارد:

مدت زمانی تماس با سرما
مستقیم و غیر مستقیم بودن تماس پوست و عامل سرما
ناحیه ای که دچار سوختگی سرد شده است
چند لایه از بافت پوست آسیب دیده اند. هرچه عمق آسیب بیشتر باشد، زخم های عمیق تری ایجاد کرده و احتمال بروز اسکار و شدت آن بالاتر است.

سوختگی سرد و سرمازدگی

سوختگی سرد و سرمازدگی با یکدیگر تفاوت اندکی دارند. سوختگی ناشی از تماس مستقیم با عامل سرما و آسیب به پوست است.

سرمازدگی زمانی رخ میدهد که بخشی از بدن در اثر قرار گرفتن در دمای پایین، موجب یخ زدن پوست و بافت های زیر آن شوند. اگر سرمازدگی به بافت های عمقی تر پوست گسترش یابد، موجب آسیب به پوست و استخوان شده و آسیب دائمی ایجاد میکند.

کمک های اولیه سوختگی با سرما

در صورت سوختگی سرد فرد باید سریعا کمک های اولیه را دریافت کند.
در صورت سطحی بودن سوختگی سرد، میتوان از مراقبت های عمومی استفاده کرد و ممکن است به مراقبت های تخصصی پزشکی بیشتری نیاز نباشد.

خارج کردن فرد از سرما یا قطع تماس با عامل سرما
خارج کردن لباس های خیس
خودداری از تماس یا مالش ناحیه آسیب دیده
حذف بافت های مرده از روی پوست آسیب دیده
گرم کردن بخش آسیب دیده با قرار دادن در آب گرم دمای ۳۷-۳۹ درجه سانتی گراد
در صورت نیاز، گرم کردن با آب گرم را هر ۲۰ دقیقه یک بار تکرار کنید.
قرار دادن پوشش یا کمپرس گرم روی بدن فرد

پس از گرم شدن بدن فرد و رسیدن به دمای مناسب مراحل زیر را انجام دهید:

از گاز برای پوشاندن پوست آسیب دیده و محافظت در مقابل آلودگی ها استفاده کنید.
میزان مایعات مصرفی فرد را افزایش دهید.
در صورت لزوم از مسکن درد استفاده کنید.
از یک پماد یا لوسیون نرم کننده استفاده کنید.
برای تزریق واکسن کزاز با پزشک خود مشورت نمایید.
در صورت آسیب شدید حتما به اورژانس یا نزدیکترین کلینیک مراجعه کنید.

هشدار مراقبتی: روند گرم کردن بدن بیمار یا بخش آسیب دیده باید به کندی انجام شود. گرمای زیاد و ناگهانی میزان آسیب را افزایش میدهد.

علائم سوختگی سرد شدید

رنگ پوست به سفید، خاکستری و تیره شدن گراییده و باقی میماند.
بی حسی پوست
پس از گرم شدن پوست احساس سفت شدن یا سرما دارد.
کاهش قدرت و عملکرد اندام آسیب دیده
تاول های خونی
وجود صدمات مرتبط با سوختگی سرد

این علائم میتوانند نشان دهنده آسیب به عمق پوست باشند.
آسیب شدید سوختگی سرد نیازمند درمان تخصصی پزشکی و جراحی است.
در صورت مشاهده علائم زیر حتما به پزشک یا مراکز تخصصی مراجعه کنید.