پا و پوست دیابتی

عوارض دیابت

مشکلات پوست دیابتی از عوارض شایع دیابت است. بالا بودن قند خون بر خیلی از بخش های بدن تاثیر گذاشته و می تواند موجب قطع عضو شود. در صورت عدم کنترل، عوارض پوستی دیابت حیات فرد را تهدید می کند. پاها حساسیت بالایی به اثرات دیابت دارند. مشکلات بالقوه پا و پوست دیابتی شامل موارد زیر میشوند:

1. کاهش حس پا
2. کاهش گردش خون
3. عفونت شدیدی که میتواند منجر به قطع پا شود.
4. بیش از ۶۰% قطع پا در دنیا، در افراد مبتلا به دیابت اتفاق می افتد.

اثرات دیابت روی پا

حدود ۶۰ الی ۷۰% افراد دیابتی نوعی از نفروپاتی یا آسیب به اعصاب را تجربه میکنند. بالا بودن طولانی مدت سطح قند خون منجر به آسیب اعصاب شده که اغلب نوروپاتی حسی یا حرکتی است.

بیشتر بخوانید > دکمه پوستی در بیماران دیابتی

نوروپاتی حسی

موجب کاهش یا عدم حس در پا میشود. در نتیجه ممکن است پای بیمار دچار آسیب یا جراحت کوچکی شود اما فرد از آن بی خبر باشد. نوروپاتی حسی احتمال ایجاد زخم مزمن در پا را افزایش میدهد. زخم مزمن پا به کندی بهبود می یابد و یا اصلا ترمیم نمیشود و ریسک عفونت بالایی دارد. اگر زخم پای دیابتی درمان نشود، ممکن است در پوست، بافت نرم و استخوان انتشار یابد. نشانه دیگر نوروپاتی حسی شامل تیر کشیدن، سوزش یا حس مور مور در پاها خصوصا شب هنگام است.

نوروپاتی حرکتی

در برخی افراد دیابتی نوروپاتی از نوع حرکتی است. این بیماری به صورت ضعف در پا و ماهیچه ها و کاهش حجم ماهیچه ها بروز پیدا میکند. نوروپاتی حرکتی زمانی اتفاق می افتد که اعصاب کنترل کننده ماهیچه ها آسیب ببینند. مشکل در راه رفتن و تغییر شکل پا از عوارض نوروپاتی حرکتی هستند. انقباض شدید و خم شن انگشتان نمونه ای از تغییر شکل پا است. انقباض و کوتاه شدن عضلات کف پا، ریسک ایجاد زخم را افزایش میدهند.

وسکولار

بالا بودن قند به مدت طولانی، روی رگهای خونی نیز تاثیر دارد. این بیماری ممکن است به بیماری سرخرگ محیطی منتهی شود. وقتی سرخرگها خون را به سمت پا می برند آسیب می بینند و آترواسکلروزیز ایجاد میشود. آترواسکلروزیس ایجاد یک پلاک در رگ خونی است. و موجب تنگ شدن رگ میشود. تنگ شدن رگ میزان جریان خون را در پا کاهش میدهد. از آنجایی که ریزمغذی ها و اکسیژن از طریق خون به بافتها می رسد، کاهش خونرسانی به پا، موجب کند شدن ترمیم زخم ها، درد (خصوصا در انشگتان پا) و ریسک ابتلا به مرگ در بافتها و قانقاریا میشود.

عوارض نوروپاتی اتونومیک

نوع دیگری از نوروپاتی که گاهی در افراد دیابتی ایجاد می شود، نوروپاتی اتونومیک است که عوارض پوستی متعددی ایجاد میکند.

1. خشکی پوست
2. تورم پا و قوزک پا
3. گرم تر بودن پا نسبت به سایر نقاط بدن

پوست دیابتی

پوست به طرق مختلف تحت تاثیر قند خون بالا قرار میگیرد. بعضی مشکلات پوستی مانند زخم مزمن و کند شدن ترمیم به دلیل تغییرات خونرسانی و عصبی هستند که در طول دیابت اتفاق می افتد.

پینه و ترک پا

شایع ترین مشکل پوستی که در افراد دیابتی رخ می دهد، پینه و ترک پا است. وقتی که درد پا در اثر عوارض دیابت کاهش پیدا میکند، قسمت های خاصی از پا دچار افزایش فشار میشوند. این قسمت ها که معمولا انگشت شست یا کف پا هستند، مرتبا دچار پینه میشوند که به آسانی ممکن است به زخم پای دیابتی تبدیل شود.

تاول پوست دیابتی

ایجاد تاول و یا راش پوستی که موجب تغییر رنگ پا می شوند، روی پا و قوزک پای افراد دیابتی یک مشکل شایع است. گاهی پوست و ناخن ها ضخیم و زرد رنگ میشوند. عفونت قارچی پوست شست پا که موجب پینه میشود، در بیمار دیابتی احتمال بیشتری دارد.

عفونت قارچی

منجر به راش های پوستی همراه با خارش میشود. این راش ها ممکن است قرمز، تاول دار یا دارای فیلم سفید مخمری باشند. بالا بودن قند خون منبع تغذیه قارچها است. انواع عفونت قارچی پوست دیابتی شامل موارد زیر است.

1. عفونت مخمری.
2. خارش ژوک (jock itch). که معمولا در نواحی تناسلی یا ران پا ایجاد میشود.
3. پای ورزشکار. عفونتی است که معمولا در پای ورزشکاران و بین انگشتان پا ایجاد میشود.
4. کرم حلقوی. نوعی عفونت که به شکل ضایعات حلقوی روی پوست ایجاد میشود.

خشکی پوست دیابتی

به دلیل دفع مقدار زیادی مایع از بدن بیمار، معمولا پوست خشک تر میشود. نوروپاتی اتونومیک هم یکی از عوامل خشکی پوست دیابتی است.

خارش پوست دیابتی

مشکلات مختلف پوست مانند عفونت، خشکی و نقص خونرسانی می توانند موجب خارش پوست دیابتی شوند. قسمت پایین پا، شایعترین مکان خارش پوست در افراد دیابتی است.

گزانتوماتوز فوران کننده

ضایعات پوستی به شکل برامدگی های زرد، وکس مانند، دارای خارش و پراکنده روی پوست هستند. اطراف این برآمدگی ها قرمز است. علت این مشکل بالا بودن میزان تری گلیسیرید در بیمار است.

تکمه پوستی

ضایعاتی به شکل برآمدگی های گوشتی سست هستند. این ضایعات روی یک ساقه آویزان شده اند. تکمه پوستی در زنان شایعتر است. مکان رایج تکمه پوستی گردن، پلک و بازوها هستند.

عفونت پوستی در دیابت

علائم آن تورم، قرمزی، افزایش حرارت و درد در پوست ظاهر است. بالا بودن گلوکز خون، منبع تغذیه خوبی برای رشد باکتری ها است. انواع عفونت پوست دیابتی شامل موارد زیر است:

1. جوش.
2. سرخی پلک.
3. کفگیرک.
4. عفونت ناخن.
5. عفونت فولیکول مو.

عفونت مقاوم به درمان

عفونت در زخم پای دیابتی در اثر تکثیر همزمان چندین نوع میکروب ایجاد میشود. بعضی از این میکروب ها ممکن است به انواع گسترده ای از آنتی بیوتیک ها مقاوم باشند. سابقه مصرف زیاد آنتی بیوتیک، ریسک ابتلا به عفونت مقاوم به درمان را افزایش میدهد.

نکته

آگاهی از عوارض دیابت ممکن است ترسناک به نظر برسد. اما بهترین راه حل، کسب اطلاعات و انجام اقدامات پیشگیرانه است. خبر خوب اینکه مراقبت و کنترل قند خون شانس مشکلات پا را تا ۸۵% کاهش می دهد.