داروهای درمان پوکی استخوان

داروهای درمان پوکی استخوان
پوکی استخوان
داروهای درمان پوکی استخوان

درمان استئو پوروز شامل استفاده از دارو به همراه تغییر در شیوه زندگی است.

درمان پوکی استخوان، در واقع گاهی درست در جهت سلامت استخوان است. اما در زمینه درمان، ممکن است سوالات بسیاری وجود داشته باشد.

 – آیا داروی مورد استفاده بهترین دارو است؟

– چه مدت باید از دارو استفاده شود؟

– چرا یک بیمار از قرص های هفتگی و دیگری از قرص های ماهانه استفاده می کند؟

در درمان پوکی استخوان کدام داروها بیشتر مورد استفاده است؟

بیس فسفونیت ها رایج ترین داروهایی به شمار می روند که در درمان پوکی استخوان تجویز می شوند. این داروها عبارتند از:

– آلندرونیت (Fosamax)

– ریزدرونیت (Atelvia،Actonel)

– ایباندرونیت (Boniva)

– اسید زولدرونیک (Zometa،Reclast)

هورمون هایی مانند استروژن و بعضی داروهای شبه هورمونی برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان مورد تائید قرار گرفته اند مانند رالوکسیفن (Evista) و در درمان پوکی استخوان نیز موثر می باشند. اما تعداد کمتری از خانم ها اکنون از درمان جانشینی استروژن استفاده می کنند زیرا استفاده از این روش درمان سبب افزایش احتمال حمله های قلبی و بعضی انواع سرطان می شود.

بیس فسفونیت ها چگونه تاثیر می کنند.؟

مصرف بیس فسفونیت ها سبب آهسته شدن جریان شکسته شدن استخوان  می شود. استخوان سالم درحالت تجزیه و ساخت مجدد دائمی است. با افزایش سن، و به ویژه پس از یائسگی، یعنی وقتی که میزان استروژن کاهش می یابد ، سرعت جریان تجزیه استخوان شتاب می گیرد. وقتی بازسازی استخوان قادر به پر کردن فاصله تجزیه نباشد، استخوان ها از بین رفته و ضعیف تر می شوند. اساساً بیس فسفونیت ها را باید با یک فاصله مصرف کرد. مصرف این داروها به طور مؤثر سبب حفظ یا نگاهداری تراکم استخوان ضمن یائسگی شده و از احتمال شکستن استخوان در نتیجه استئوپوروز می کاهد.

چگونه می توان دریافت ، دارویی که مصرف می شود مناسب است؟

داروهای دسته بیس فسفونیت با آنکه بسیارند ولی شبیه یکدیگر هستند. نتایج بررسی ها حاکی از اختلاف در قدرت یا تاثیر در حفظ تراکم استخوان است ولی به هر حال، این داروها موثرند. نشان داده شده است که تمامی بیس فسفونیت ها از احتمال شکستگی می کاهند. تصمیم به انتخاب یکی از این داروها بر پایه سه مورد زیر استوار است:

ترجیح بیمار

راحتی استفاده

تبعیت از طرح مصرف

ممکن است پزشک بر اساس تحمل بهتر یا پذیرش بهتر، دارویی با مصرف یک بار در ماه را تجویز کند. ولی اگر بیمار از آن دسته افرادی باشد که مصرف یک بار در ماه دارو را فراموش می کند، ممکن است بهتر باشد از نوع داروی یک بار در هفته استفاده نماید.

عوارض جانبی رایج قرص های بیس فسفوناتی کدام است؟

عوارض جانبی قرص های بیس فسفوناتی عبارتند از :

ناراحتی معده

سوزش سر دل

برای تسکین عوارض جانبی بالقوه، باید این داروها را با معده خالی و یک لیوان بزرگ آب مصرف کرد. پس از خوردن قرص نباید به مدت 30 تا 60 دقیقه دراز کشید یا خم شد تا از بازگشت دارو به مری جلوگیری شود. اکثریت خانم هایی که از این دستور تبعیت می کنند دچار این عوارض جانبی نمی شوند. اما امکان دارد عده ای از افرادی که از این دارو به درستی استفاده کرده اند باز هم دچار ناراحتی معده یا سوزش سر دل شوند.

آیا بیس فسفونیت های تزریقی نسبت به داروهای خوراکی روزانه یا ماهانه ارجحیت دارند؟

اکثر قرص های بیس فسفونیت در معده به خوبی جذب نمی شوند و به همین علت با معده خالی مصرف شوند و حداقل 30 دقیقه غذا  خورده نشود. اما مصرف بیس فسفونیت ها سبب آشفتگی معده هم می شود. برای پرهیز از این عارضه جانبی بعضی خانم ها می توانند کارهای زیر را انجام  دهند:

  • بعد از خوردن قرص، غذا را زود بخورند 
  • مقدار کمتری از داروی تجویز شده را مصرف کنند
  • مصرف دارو را به طور کامل قطع کنند.
  • برای درمان استئوپوروز ، دو داروی تزریق وریدی مورد تائید قرار گرفته است:
  • ایباندرونیت (Boniva) که هر سه ماه یک بار داخل ورید تزریق می شود.
  • اسید زولدرونیک (Reclast،Zometa) که سالی یک بار تزریق می شود.

انواع تزریقی بیس فسفونیت سبب ناراحتی معده نمی شوند و برای بعضی خانم ها آسان تر است هر سه ماه  یک بار یا سالی یک بار به جای قرص های هفتگی یا ماهانه، از این داروها استفاده نمایند.

آیا مصرف بیس فسفونیت ها به استخوان صدمه می زند؟

درمان دراز مدت با بیس فسفونیت  با بروز مشکل نادری پیوند دارد که طی آن بخش فوقانی استخوان می شکند ولی معمولاً این شکستگی کامل نیست . این صدمه که شکستگی آتیپیک استخوان ران  atypical femoral fracture نامیده می شود ممکن است سبب درد در ران یا کشاله ران شود که به صورتی فریبنده آغاز می شود و به تدریج وخیم تر می شود .  گاهی این شکستگی در هر دو پا در یک زمان دیده می شود.

بیس فسفونیت ها از قدرت بالقوه تاثیر بر استخوان آرواره برخوردارند. استئونکروز osteonecrosis آرواره، بیماری نادری است که طی آن بخشی از استخوان آرواره می میرد و اختلال می پذیرد. این حالت اصولاً در افرادی دیده می شود که از مقدار خوراک زیاد داروهای تزریقی، بیش از مقداری که به طور معمول در استئوپوروز به کار می رود، استفاده می کنند زیرا به سرطان استخوان دچارند. در تعداد اندکی از این افراد ، پس از کشیدن دندان یا وارد شدن ضربه های دیگر به آرواره ، به علت ضعف قدرت ترمیم ، آرواره می شکند.

برای درمان استئوپوروز،چه مدت باید بیس فسفونیت را مصرف کرد؟

درمان با بیس فسفونیت تا مدت 5 سال مطمئن و مؤثر است. در مقالات علمی ، بررسی های خوبی در مورد بیس فسفونیت ها وجود دارد که ایمنی و تاثیر بخشی این داروها را در پیشگیری از شکستگی های استخوان تهیگاه و ستون فقرات به مدت 3 تا 5 سال ثابت کرده است.

بعد از 5 سال درمان، دیگر یقین به تاثیر این داروها کمتر می شود. تعداد بررسی های دراز مدت انجام شده در این مورد زیاد نیست . نکته ای که مشخص است آنکه حتی اگر مصرف این داروها قطع شود ، آثار مثبت آنها ادامه می یابد . به این جهت بعد از مصرف بیس فسفونیت به این مدت ، مقدار این دارو در استخوان ها برای ساخته شدن استخوان به حد کافی است.

به علت این تاثیر سازنده ، بعضی خبرگان معتقدند که بهتر است خانم هایی که ضمن درمان وضع خوبی دارند و دچار شکستگی استخوان نشده اند و تراکم استخوان خود را حفظ کرده اند و پس از آنکه 5 سال از مصرف بیس فسفونیت گذشت دارو را قطع کنند و به خود تعطیلی بدهند. اما اگر بیمار از نظر شکستگی پر خطر باشد یا تراکم استخوان کم باشد ، استفاده از این تعطیلی جایز نیست.

چه اتفاقی می افتد اگر ضمن استفاده از داروی استئوپوروز ، استخوان بشکند؟

داروهای استئوپروز از احتمال شکستگی می کاهند ولی سبب حذف احتمال شکستن استخوان نمی شوند. اگر ضمن درمان، شکستگی پیش آید، پزشک از نظر وجود مسایل دیگری که در شکسته شدن دخالت دارد دوباره این حالت را بررسی می کند. بر اساس پیامد این سنجش ، ممکن است بیمار تحت درمان تهاجمی ساخت استخوان مانند هورمون پاراتیروئید (Forteo) قرار گیرد. این درمان به طور مشخص در خانم هایی به کار گرفته می شود که بسیار پر خطر هستند یعنی افرادی که تراکم استخوانی پائین دارند یا دچار شکستگی بوده اند . هورمون پاراتیروئید بالقوه سبب بازسازی استخوان و تا حدی سبب از بین رفتن استئوپوروز می گردد.

آیا فقط با دارو می توان با موفقیت استئوپوروز را درمان کرد؟

نباید به طور کامل در درمان استئوپوروز فقط به دارو تکیه کرد. انجام اعمال زیر نیز مهم است.:

ورزش: فعالیت جسمی تحمل وزن سبب تقویت استخوان ها و بهبود تعادل می شود. با افزایش سن هر چه بیمار فعال تر و متناسب تر باشد، احتمال افتادن و شکستن استخوان کمتر است.

تغذیه خوب. از جیره غذایی سالم استفاده کنید و مطمئن باشید که مقدار مصرف کلسیم و ویتامین D کافی است. وزن کم داشتن یا از دست دادن مقدار زیادی وزن به صورت غیر ارادی با ضعف سلامت استخوان و بالاتر بودن خطر  شکستگی همراه است، حتی اگر بیس فسفونیت استفاده شود.

ترک سیگار. سیگار کشیدن سبب تسریع از بین رفتن استخوان میشود.

مصرف الکل. اگر الکل می نوشید، مصرف آن را قطع کنید.

منبع : دکتر سیروس ملکپور (ارتوپدی)

 

بازارطب
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *