کم شنوایی در کودکان و مشکلات آن
کودکم از چه زمانی صدای مرا می شنود؟
گوش انسان پس از هفته بيستم جنيني (ماه پنجم بارداري) داراي عملكردي طبیعی همانند عملكرد گوش فرد بزرگسال مي شود. بنابراين جنین پس از این مدت میتواند صداها را بشنود و نسبت به آنها واكنش نشان دهد. واکنشهای شنيداري كودك طبيعي و سالم در دوره ی نوزادی و رشد به تدريج متنوع ميشوند و تكامل مي يابد.
آیا لازم است که شنوایی کودکم را ارزیابی کنم؟
بهطور متوسط سالانه شش هزار نوزاد مبتلا به کم شنوایی در کشور متولد میشوند. علل متفاوتی سبب بروز این مشکل در نوزادان می گردد؛ ازجمله این عوامل توارث و ازدواجهای فامیلی، زردی شدید، عفونت مکرر، تب و تشنج را میتوان نام برد. لذا با توجه به تنوع علل ناشنوایی ضروری است همه نوزادان تحت بررسی شنوایی قرار گیرند.
کم شنوایی چه مشکلاتی برای کودکم ایجاد میکند؟
در صورت بروز تأخیر در تشخیص و توانبخشی شنیداری، کودک دچار مشکلات غیرقابل جبرانی میگردد که برخی از آنان به قرار زیر است:
- عدم توانایی در یادگیری زبان و گفتار که از آن به عنوان اولین و مهمترین مشکل یاد میشود.
- وجود مشکل در یادگیری خواندن و نوشتن و در نتیجه افت تحصیلی
- ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران
- ایجاد مشکلات رفتاری مانند: اضطراب، گوشهگیری، زودرنجی، پرخاشگری، بزهکاری
چه زمانی باید برای ارزیابی شنوایی کودکم مراجعه کنم؟
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 1993 تمامی نوزادان پیش از ترخیص از بیمارستان باید تحت آزمایشهای غربالگری شنوایی قرار بگیرند تا در صورتي كه نتايج غربالگری، كاهش شنوایي را نشان داد، در اسرع وقت ارزيابيهاي بيشتر و خدمات درمانی و توانبخشی مناسب (قبل از شش ماهگی) برای نوزاد انجام پذیرد.
غربالگري شنوایي چگونه انجام ميشود؟
جهت غربالگری شنوایی از دو آزمون OAE و ABR استفاده می شود که هر کدام جایگاه و مسیرهای جداگانهای از سیستم شنوایی را مورد بررسی قرار می دهند.
آزمون OAE
Otoacoustic emition آزمونی است که جهت بررسی سلامت حلزون شنوایی نوزاد انجام می شود. این آزمون که در هنگام خواب نوزاد انجام میگیرد ،بسیار ساده، بی خطر و بدون درد است. روش کار به این صورت است که يك گوشي اسفنجي در مجرای گوش قرار داده می شود و پاسخ مناسب گوش را اندازه گيري ميكند. در نوزادان با شنوایی طبیعی، يك «اكوي» قابل اندازه گيري بايد ثبت شود. اگر اكو ثبت نشود، نیاز به پیگیریهای بیشتر دارد.
آزمون ABR
Auditory Brainstem Response برای ارزیابی سلامت عصب شنوایی نوزاد انجام میشود.در این آزمون، گوشیها روی گوش و الکترودها روی سر و گوش قرار داده میشوند. صدا از گوشی ها پخش میشود و پاسخ عصب شنوایی اندازه گرفته میشود.
حال که سن کودکم از شش ماه گذشته است، باز هم میتوانم آزمون های غربالگری را انجام دهم؟
در صورتی که غربالگری شنوایی بدو تولد برای کودک انجام نشده باشد و یا کم شنوایی دیر رس و یا متعاقب حوادث و بیماریهایی بروز پیدا کرده باشد، والدین در درجه اول باید به متخصصین شنوایی جهت بررسی کودک خویش مراجعه کنند. جداولی نیز وجود دارد که بیان کننده رشد طبیعی سیستم شنوایی و گفتار کودک و نحوه ی واکنشها و رفتار های وی نسبت به صداهای اطراف است.لازم به تاکید است که این جدول به هیچ عنوان جایگزین آزمونهای شنوایی نیست و تنها میتواند به عنوان راهنمای والدین استفاده شود.
مترجم : دکتر آزاده ابراهیمی (متخصص شنوایی)