
وکیوم زخم
وکیوم زخم یا استفاده از فشار منفی، در قرن ۱۹ برای درمان زخم های ناشی از جنگ ابداع شد. در این روش با قرار دادن یک لیوان روی زخم تاثیر مثبت درمانی قابل مشاهده بود. امروزه نیز استفاده از فشار منفی در پانسمان، یکی از روش های درمان زخم مزمن خصوصا زخم های فشاری یا زخم بستر و زخم های دیابتی است. از پانسمان فشار منفی برای درمان سوختگی درجه ۲ و ۳ هم استفاده می شود. برای تولید فشار منفی روی زخم، یک دستگاه قابل حمل وکیوم بر روی زخم به کار می رود که به طور متناوب فشار منفی یا مکش یکنواختی در سطح زخم ایجاد کرده، موجب افزایش گردش خون در ناحیه و همچنین نزدیک کردن لبه های زخم به بکدیگر می شود. امروزه استفاده از این تکنیک به یکی از روش های محبوب و رایج در درمان انواع زخم مزمن تبدیل شده است.
تعویض پانسمان وکیوم زخم
پانسمان را باید حداقل سه بار در هفته یا هر ۴۸ الی ۷۲ ساعت تعویض کنید.
اگر زخم عفونی باشد، دفعات تعویض پانسمان بیشتر میشود.
آیا با وجود وکیوم زخم میتوان حمام کرد؟
نباید بیش از دو ساعت در روز دستگاه وکیوم را از زخم جدا کنید.
با توجه به ضد آب بودن چسب وکیوم می توان در حمام نیز از آن استفاده کرد به شرط اینکه از سیستم الکتریکی جدا شده باشد.
آیا وکیوم زخم دردناک است؟
استفاده از دستگاه وکیوم در زخم ممکن است درد شدید ایجاد کند.
البته تعدادی از افراد نیز هیچ نوع درد یا حس ناراحتی ندارند.
مدیریت درد در وکیوم تراپی زخم
- درد تعویض پانسمان
یکی از دلایل درد در افرادی که از روش وکیوم تراپی زخم استفاده می کنند به تعویض پانسمان مربوط می شود.
درصورت درد شدید به دنبال تعویض پانسمان می توان ۳۰ الی ۶۰ دقیقه قبل از مسکن استفاده کرد که اضطراب را نیز کاهش می دهد. - درد بافت گرانوله بستر زخم
درد در بسیاری از بیماران به دلیل برداشته شدن بافت تخریب شده و گرانوله در بستر زخم توسط اسفنج وکیوم است.
بافت گرانوله ممکن است به اسفنج وکیوم بچسبد یا وارد بافت اسفنج شود.
همچنین ممکن است درد در هنگام برداشتن اسفنج به دلیل تروما باشد.
برای از بین بردن این مشکل چند راه وجود دارد.- پیش از قرار دادن اسفنج، روی زخم به ترتیب یک لایه اسفنج فومی نرم پلی وینیل الکل سفید، یک پانسمان غیر چسبنده چرب، یک لایه تماسی، یک لایه نازک هیدروژل یا کلسیم آلژینات قرار دهید.
استفاده از گاز وازلین به دلیل چربی زیاد و تداخل با چسبندگی چسب وکیوم توصیه نمی شود. - اگر بافت گرانوله در اسفنج رشد کرد باید تعداد دفعات تعویض پانسمان وکیوم را افزایش دهید.
جهت جلوگیری از نفوذ بافت گرانوله به داخل اسفنج وکیوم و درد هنگام تعویض، معمولا تعویض هر ۴۸ ساعت یک بار پیشنهاد می شود. - پیشگیری از خشک شدن بافت گرانوله زخم
موجب درد هنگام تعویض پانسمان می شود.
اگر زخم های متعددی دارید، پانسمان آنها را با فاصله زمانی از یکدیگر تعویض کنید.
هر بافت گرانوله را با گاز نرمال سالین پوشانده و فشار دهید تا زمانی که برای قرار دادن اسفنج وکیوم آماده شود.
برای کاهش مدت زمانی که صرف تعویض پانسمان می کنید از چند نفر کمک بگیرید.
- پیش از قرار دادن اسفنج، روی زخم به ترتیب یک لایه اسفنج فومی نرم پلی وینیل الکل سفید، یک پانسمان غیر چسبنده چرب، یک لایه تماسی، یک لایه نازک هیدروژل یا کلسیم آلژینات قرار دهید.
بیشتر بدانید > پانسمان فوم چیست ؟
تعویض پانسمان وکیوم زخم
برای اینکه تعویض درد کمتر داشته باشد، در ابتدا بین ۱۰ تا ۳۰ سی سی نرمال سالین را داخل تیوب وکیوم بریزید تا به زیر فوم نفوذ کند.
اجازه بدهید ۱۵ الی ۳۰ دقیقه روی فوم بماند و بعد فوم را از روی زخم بردارید.
همچنین می توان در حالیکه فشار وکیوم روی کمترین درجه است، نرمال سالین را مستقیما به خود فوم تزریق کرد.
محلول لیدوکایین ۱% را داخل تیوب وکیوم بریزید.
فشار وکیوم در پایینترین حد باشد و تیوب را فشار دهید. بعد از ۱۵ الی ۳۰ دقیقه فوم را بردارید.
هشدار
لیدوکائین از طریق پوست قابل جذب است. بنابراین در زخم های وسیع سمیت لیدوکایین را مد نظر قرار دهید.
درد لبه های زخم
لبه های باز زخم معمولا دردناک هستند.
برای حفاظت از این نواحی دو راه وجود دارد:
- اسفنج وکیوم را دقیقا به اندازه سایز زخم برش دهید.
تا حد امکان از پوشیده شدن پوست سالم توسط اسفنج خودداری کنید. - از یک ماده محلول در آب به عنوان درزگیر روی لبه های زخم استفاده کنید.
اگر پوست این نواحی آسیب دید قبل از استفاده از چسب وکیوم آنها را با نوار یک اینچی هیدروکلویید یا فوم چسبنده بپوشانید.
استفاده از پانسمان پرکننده در درمان زخم با فشار منفی
اگر زخم باعث تخریب بافت شده و حفره زخم باید ابتدا دبریده، تمیز و با پانسمان استریل پر شود.
پانسمان پرکننده به شکل بستری برای زخم در می آید و فشار منفی را در تمام سطوح زخم ایجاد و پخش می کند.
فقط پس آن پر کردن زخم می توانید از دستگاه وکیوم استفاده کنید.
پانسمان پرکننده زخم به زخم متصل می شود.
وقتی ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ زﺧﻢ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد باکتری، قارچ و ﺗﺮﺷﺤﺎت زﺧﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن ﻣﺘﺼﻞ و ﻏﯿﺮ ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﺷﻮند.
بنابراین ﺑﺎ ﻫﺮبار ﺗﻌﻮﯾﺾ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن میزان عوامل بیماری زا در زﺧﻢ ﮐاهش می یابد.