بیست دلیل نوسان سطح قند خون
بیست دلیل نوسان سطح قند خون
افزایش: کافئین
قند خون پس از نوشیدن قهوه افزایش می‌یابد (حتی قهوه تلخ بدون کالری ). این افزایش به دلیل کافئین است. به همین صورت چای سبز، چای سیاه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌توانند مانع کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت شوند. هر فرد ممکن است به‌صورت متفاوتی واکنش نشان دهد، بنابراین بهتر است واکنش‌های خود نسبت به فعالیت‌ها و غذاها را پیگیری کنید. البته، برخی از ترکیبات دیگر موجود در قهوه ممکن است از دیابت نوع دو در افراد سالم پیشگیری نمایند.
افزایش: غذاهای بدون شکر
بسیاری از مواد غذایی که بر روی برچسبشان بدون شکر نوشته‌شده، سطح قند خون را افزایش می‌دهند. چرا؟ چون هنوز مقدار زیادی کربوهیدرات نشاسته دارند. مقدار کلی کربوهیدرات بر روی برچسب را پیش از مصرف بخوانید. همچنین باید به شکرهای الکلی مانند سوربیتول و زایلیتول نیز توجه کنید. آن‌ها با مقدار کمتری کربوهیدرات نسبت به شکر ( ساکروز) مزه شیرین بیشتری ایجاد می‌کنند، اما ممکن است هنوز کربوهیدرات کافی برای افزایش سطح قند خون در آن وجود داشته باشد.
افزایش: غذاهای چینی
وقتی گوشت کنجدی یا مرغ‌ترش و شیرین مصرف می‌کنید، تنها برنج سفید نیست که مشکل ایجاد می‌کند. غذاهایی که حاوی مقدار زیادی چربی هستند، ممکن است باعث افزایش قند خون شوند. همین مسئله در مورد پیتزا، غذاهای سرخ‌کردنی و سایر غذاهای حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات و چربی نیز صادق است. قند خونتان را دو ساعت پس از غذا اندازه بگیرید تا بدانید غذا بر شما چه تأثیری می‌گذارد.
افزایش: سرماخوردگی شدید
وقتی بدن برای مبارزه با بیماری تلاش می‌کند، سطح قند خون افزایش می‌یابد. آب و مایعات دیگر بنوشید تا بدنتان بی‌آب نشود. اگر بیش از دو ساعت است که دچار اسهال یا استفراغ شده‌اید یا اگر دو روز است که بیمارید اما بهتر نشده‌اید، به پزشک مراجعه کنید. مراقب باشید برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک و ضد احتقانهای مورد استفاده در مشکلات سینوس، بر قند خون تأثیر می‌گذارند.
افزایش: استرس شغلی
احساس نارضایتی یا شدت زیاد کار می‌تواند آسیب‌زا باشد. وقتی تحت استرس قرار دارید، بدن هورمون‌هایی را آزاد می‌کند که می‌تواند قند خون را افزایش دهد. این فرایند در افراد مبتلا به دیابت نوع دو متداول‌تر از افراد مبتلا به دیابت نوع 1 است. یاد بگیرید که با ورزش و تنفس عمیق آرامش خود را حفظ کنید. اگر امکان آن وجود دارد، وضعیتی که به شما استرس زیادی وارد می‌کند را تغییر دهید.
افزایش: نان‌شیرینی
تفاوت بین خوردن یک قطعه نان سفید و یک نان‌شیرینی چیست؟ نان‌شیرینی پر از کربوهیدرات است و کربوهیدرات بیشتری نسبت به یک قطعه نان دارد. اگر می‌خواهید نان‌شیرینی بخورید، انواع کوچک‌تر آن را انتخاب کنید. برخی از غذاها قند خون را حتی بیشتر از حد انتظارتان افزایش می‌دهند. با پزشک درباره جایگزین‌های سالم‌تر صحبت کنید.
افزایش: نوشیدنی‌های ورزشی
نوشیدنی‌های ورزشی برای کمک به جبران سریع مایعات طراحی‌شده‌اند و برخی از آن‌ها به‌اندازه نوشابه قند دارند. برای ورزش با شدت متوسط به میزان کمتر از یک ساعت، آب خالص احتمالاً تنها چیزی است که نیاز دارید. برای ورزش‌های شدیدتر یا طولانی‌تر، نوشیدنی ورزشی می‌تواند مناسب باشد. با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید کالری‌ها، کربوهیدرات‌ها و مواد معدنی در یک نوشیدنی ورزشی ویژه برای شما بی‌خطر است یا خیر.
افزایش: میوه‌های خشک
میوه، انتخابی سالم است اما باید بدانید میوه‌های خشک کربوهیدرات بیشتری نسبت به‌اندازه کوچک‌ترشان دارند. تنها دو قاشق کشمش، کرنبری خشک یا آلبالو خشک به‌اندازه یک قطعه کوچک میوه کربوهیدرات دارند. سه عدد خرما 15 گرم کربوهیدرات به بدن می‌رساند.
افزایش: ادرارآور ها و استروئیدها
یکی از خانواده‌های بزرگ دارو (کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون) می‌تواند قند خون را افزایش داده و حتی در برخی از مردم دیابت ایجاد کنند. استروئیدها برای درمان ضایعات پوستی، آرتروز، آسم و مشکلات دیگر مصرف می‌شوند. دیورتیکهای مورد استفاده برای فشارخون که قرص آب (ادرارآور) نیز نامیده می‌شوند، درصورتی‌که دیابت داشته باشید، می‌توانند موجب افزایش سطح قند خون نیز بشوند. برخی از داروهای ضدافسردگی ممکن است قند خون را افزایش یا کاهش دهند.
افزایش: داروهای سرماخوردگی
ضد احتقانهای حاوی سودوافدرین یا فنیل افرین می‌تواند قند خون را افزایش دهد. داروهای سرماخوردگی نیز گاهی اوقات حاوی قند یا الکل هستند. با این که محتوای قند آن‌ها کم است، بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که بدون شکر و بدون الکل هستند. آنتی‌هیستامین‌ها مشکلی در قند خون ایجاد نمی‌کنند. پیش از خریداری محصولات بدون نسخه از داروشناس درباره عوارض احتمالی آن‌ها بپرسید.
احتیاط: قرص‌های پیشگیری از بارداری
قرص‌های پیشگیری از بارداری که حاوی استروژن هستند ممکن است بر پاسخ بدن به انسولین تأثیر بگذارند. اما هنوز زنان مبتلا به دیابت می‌توانند با اطمینان از داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری استفاده کنند. انجمن دیابت امریکا استفاده از ترکیبی از استروژن سنتزی و نورژستیمیت را توصیه می‌کند. این انجمن همچنین اشاره می‌کند که کاشت و تزریق داروی پیشگیری از بارداری برای زنان دارای دیابت بی‌خطر است ولو این که ممکن است بر سطح قند خون تأثیر بگذارد.
کاهش: انجام کارهای خانه
تمیز کردن حیاط یا جاروبرقی کشیدن در افراد مبتلا به دیابت می‌تواند کاهش قند خون را در پی داشته باشد. بسیاری از کارهایی که در خانه انجام می‌دهید، فعالیت فیزیکی متوسط به شمار می‌آیند و فواید زیادی برای سلامتی دارند. در اطراف راهروهای فروشگاه راه بروید یا ماشین را کمی دورتر از ورودی مغازه پارک کنید. مقدار کمی ورزش به برنامه‌تان اضافه کنید.
کاهش: ماست
غذاهای حاوی باکتری‌های مفید مانند بسیاری از انواع ماست، پروبیوتیک خوانده می‌شوند. این مواد می‌توانند گوارش را بهبود بخشیده، به کنترل قند خون کمک کنند. برخی از ماست‌ها حاوی میوه و شکر افزودنی هستند، بنابراین مراقب کربوهیدرات آن‌ها باشید. بهترین گزینه، ماست خالص یا سبک بدون شکر افزودنی است.
کاهش: رژیم غذایی گیاهخواری
بر اساس مطالعه‌ای که انجام شده است، افراد مبتلا به دیابت نوع دو که به گیاهخواری روی می‌آورند یا به‌طور کامل رژیم غذایی بر پایه سبزی‌ها دارند، کنترل بهتری بر قند خونشان دارند و نیازشان به انسولین کمتر است. با خوردن غلات کامل و حبوبات و در نتیجه افزایش فیبر، سرعت گوارش کربوهیدرات‌ها کاهش می‌یابد و این امر نقش مهمی در کنترل قند خون ایفا می‌کند. تحقیقات بیشتری برای تائید ارزش رژیم غذایی گیاهخواری برای افراد مبتلا به دیابت لازم است. پیش از ایجاد هرگونه تغییر اساسی در رژیم غذایی خود با پزشکتان صحبت کنید.
نویدبخش: دارچین
افزودن دارچین به غذا می‌تواند بدون افزودن نمک، کربوهیدرات یا کالری، به غذا طعم ببخشد. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که دارچین توانایی استفاده از انسولین در بدن را بهبود بخشیده، ممکن است قند خون را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش دهد. تحقیقات بیشتر برای تائید این مطالعات نویدبخش و نیز بررسی مکمل‌های حاوی دوز بالا که ممکن است عوارضی داشته باشد، لازم است. بنابراین بهتر است پیش از امتحان دارچین با پزشک خود صحبت کنید.
احتیاط: خواب
در برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع یک، قند خون در هنگام خواب ممکن است به مقدار خطرناکی کاهش بیابد. بهتر است سطح قند خون را در هنگام خواب و هنگام بیدار شدن بررسی کنید. یک میان وعده پیش از خواب ممکن است در این زمینه مفید باشد. برای برخی از مردم سطح قند در صبحگاه حتی پیش از خوردن صبحانه به علت تغییرات هورمونی یا کاهش سطح انسولین افزایش می‌یابد. تست منظم قند مهم است. یک راه‌حل نظارت مداوم گلوکز خون است که در هنگام بالا یا پایین بودن قند به شما هشدار می‌دهد.
بالا و پایین آمدن سطح قند، همانند قطار هوایی: ورزش
فعالیت فیزیکی در هر فردی سلامتی را تقویت می‌کند، اما افراد مبتلا به دیابت باید آن را با نیازهای فردی‌شان هماهنگ کنند. وقتی به‌شدت فعالیت می‌کنید، عرق کرده، ضربان قلبتان افزایش می‌یابد، در این حالت قند خون ممکن است افزایش و سپس کاهش یابد. ورزش شدید یا استقامتی می‌تواند تا حداقل بیست‌وچهار ساعت پس از آن، قند خون را کاهش دهد. خوردن میان وعده پیش از شروع ورزش می‌تواند به حل این مشکل کمک کند. قند خونتان را پیش از ورزش، در حین آن و پس از آن بررسی کنید.
بیشتر بخوانید > ورزش و دیابت
بالا و پایین آمدن سطح قند: گرما
در تابستان بعدی در طول موج گرما باقی ماندن در داخل ساختمان با سیستم تهویه مطبوع در گرم‌ترین روزها برای شما امن‌تر است. گرما کنترل قند خون را دشوارتر می‌سازد. باید قند خون را مرتب بررسی کنید و مقدار زیادی آب بنوشید تا بدنتان بی‌آب نماند. به یاد داشته باشید که گرما می‌تواند بر روی داروها، گلوکز سنج، و نوار آزمایش شما تأثیر بگذارد، بنابراین آن‌ها را در هوای گرم رها نکنید.
بالا و پایین آمدن سطح قند: هورمون‌های زنانه
وقتی هورمون‌های زنانه تغییر می‌کند، سطح قند خون نیز دچار تغییراتی می‌شود. سطح قند خونتان را به‌صورت ماهانه ثبت کنید تا از تأثیرات دوره قاعدگی ماهانه بر بدنتان بیشتر آگاه شوید. تغییرات هورمونی در دوره یائسگی کنترل سطح قند خون را دشوارتر می‌سازد. با پزشک درباره فواید و خطرات درمان جایگزینی هورمونی صحبت کنید.
آیا شکر برای شما بد است؟
اگر عاشق شیرینی‌ها هستید، ناامید نشوید. نباید برای همیشه آن‌ها را کنار بگذارید. شکر سطح قند خون را سریع‌تر از کربوهیدرات‌های دیگر افزایش می‌دهد اما متخصصان می‌گویند میزان کلی کربوهیدرات‌ها مهم‌تر است. میزان مصرف خود را پایین نگه‌دارید و مقدار کل کربوهیدرات‌ها و کالری‌ها را در نظر بگیرید.
بیشتر بخوانید > تاثیر کربوهیدرات‌ها بر قند خون
درباره شاخص گلیسمی
کلید کنترل خوب قند خون این است که مقدار کلی کربوهیدرات شما به‌طور منظم و ثابتی در کل روز تقسیم شده باشد. برخی از مردم شاخص گلیسمی غذاها را نیز بررسی می‌کنند. شاخص گلیسمی میزان افزایش قند خون توسط هر غذای مشخص را نشان می‌دهند. حبوبات و نان‌های غلات کامل شاخص گلیسمی کمتری نسبت به نان سفید یا پاستا دارند.
