انسولین -انسولین چیست؟-انواع انسولین-مشکلات ناشی از تزریق انسولین-تزریق انسولین-دیابت

انسولین چیست؟

انسولین یک ماده شیمیایی پروتئینی است که توسط سلولهایی به نام سلول بتا که در جزایر لانگراس در لوزالمعده قرار دارند, تولید می شود و وظیفه کنترل قند خون در بدن را به عهده دارد

ورود غذا به لوله گوارش و تجزیه آن, قند موجود در غذا از طریق پرزهای جدار دستگاه گوارش وارد خون می شوند. ورود قند به خون علامتی به لوزالمعده فرستاده و با تحریک سلولهای بتا, انسولین تولید و ترشح می شوند. انسولین نیز ورود گلوکز یا قند خون را به داخل سلولهای بدن تسهیل می کند و در آنجاست که این قند یا می سوزد و انرژی تولید می کند و یا ذخیره می شود

اگر به نحوی سلولهای بتای لوزالمعده توان تولید کافی انسولین را نداشته باشند و یا بدن نسبت به انسولین مقاومت نشان دهد, قند در خون باقی مانده و به داخل سلول هدایت نمی شوند

اگر سلولهای بتا تخریب شده باشند و یا نتوانند انسولین تولید کنند در واقع فرد مبتلا به دیابت نوع یک بوده و برای ادامه حیات لازمست که حتما انسولین تزریق کند, اما اگر مقدار انسولینی که توسط سلول های بتا ساخته می شوند,کافی نباشد و یا سلولهای بدن درجاتی از مقاومت نسبت به انسولین را نشان دهند, شخص مبتلا به دیابت نوع دو بوده و یا نیاز به قرصهای پایین آورنده قند خون دارد و یا در مواردی مانند فشارهای عصبی , بیماریهای حاد و مواردی که به قرصهای خوراکی پایین آورنده قند خون پاسخ مناسب ندهند,باید انسولین مصرف کند, باید دانست از آنجایی که انسولین یک پروتئین است, مصرف خوراکی آن سبب می شوند تا در شیره معده مورد حمله آنزیم های قوی هضم کننده پروتئین قرار گیرد و منهدم شود, لذا انسولین را نمی توان به صورت قرص یا کپسول تهیه نمود و باید از طریق زیر جلدی تزریق نمود

انسولین ها با توجه به منبع تهیه به دو دسته تقسیم می شوند

1- انسولین انسانی :

انسولین انسانی از لوزالمعده انسان تهیه نمی شود اما شبیه انسولینی است که در بدن انسان ساخته می شوند

2- انسولین حیوانی :

این انسولین از عصاره لوزالمعده پستاندارانی که انسولین آنها مشابه انسولین انسانی است, تهیه می شوند

انسولین انسانی را با انسولین حیوانی مخلوط نکنید, برای هر گونه تغییر در نوع انسولین مصرفی با پزشک خود مشورت کنید

انواع انسولین

انسولین کریستال

انسولین(ان.پی.اچ)

NPH

مشکلات ناشی از تزریق انسولین چیست؟

کاهش قند خون ,هیپوگلیسمی ,ممکن است در افرادی که انسولین بیش از حد مورد نیاز دریافت کرده اند, یا مقدار خیلی کم مواد غذایی مصرف کرده اند یا مدت زمان زیادی ورزش کرده اند, رخ دهند. لازم است علایم افت قند خون را بشناسید و به سرعت جهت درمان آن اقدام کنید, علایم افت قند خون در افراد مختلف متفاوت است و شامل : تعریق شدید, سر درد, سرگیجه, تپش قلب, لرزش , لکنت زبان, دوبینی , عصبانیت و تغییرات ناگهانی خلق می باشد, اگر دچار افت قند شدید اما هوشیار هستید می توانید نصف لیوان شیر یا دو قطعه بیسکویت مصرف کنید

اگر دچار لرزش شدید اندام گشته و احساس سرگیجه زیادی داشتید می توانید نصف لیوان آب میوه یا نوشابه یا 6-4 عدد آبنبات (یا قرص گلوکز) یا 2-1 قاشق چایخوری شکر یا عسل مصرف کنید . در هر حال علائم افت قند خون را جدی بگیرید و به سرعت آن را درمان کنید

کنترل سطح قند خون به فاکتورهای زیر بستگی دارد

1- نوع و میزان غذای که می خورید

2- زمان و طول مدت ورزش و فعالیت

3- محل تزریق انسولین

4- زمان تزریق انسولین

5- بیماری

6- فشارهای عصبی

7- تداخل داروهای دیگر

8- بیماریهای زمینه ای یا حاد

نکات ویژه هنگام تزریق انسولین

انسولین را 30-20 دقیقه قبل از صرف غذا تزریق کنید
تزریق انسوین اضافی, عدم مصرف وعده های غذا و فعالیت بیش از حد باعث کاهش قند خون می گردد
فواصل تزریق در یک عضو را رعایت کنید. فاصله هر تزریق بعدی باید 1- 1/5سانتیمتر باشد
دمای انسولین تزریقی باید با دمای اتاق هماهنگ باشد ( 30 دقیقه قبل از تزریق شیشه انسولین را از یخچال خارج کنید )
از عدم وجود حباب در داخل سرنگ انسولین اطمینان حاصل کنید, سپس عمل تزریق را انجام دهید
اگر قبل ازعمل تزریق از الکل استفاده می کنید( مالیدن الکل در محل تزریق در صورت تمیز بودن پوست ضرورت ندارد ) باید صبر کنید تا الکل کاملا از سطح پوست تبخیر شود, آنگاه عمل تزریق را انجام دهید
هنگام ورود سرسوزن ,عضله محل تزریق را شل کنید
جهت زاویه سر سوزن را بعد از ورود و همچنین هنگام خروج از پوست تغییر ندهید
اگر سوزن کُند شده است, دوباره از این سرنگ استفاده نکنید
سعی کنید همواره انسولین را در یک ساعت مشخص از شبانه روز تزریق کنید
اگر یک نوع انسولین داخل سرنگ کشیده اید, انسولین داخل سرنگ را می توان تا یک هفته داخل یخچال نگهداری کرد
مخلوط انسولین و کریستال داخل سرنگ را حداکثر 5 تا 15 دقیقه بعد از مخلوط کردن تزریق کنید